Menu
Alles Over Bemesten II
Mest In Alle Soorten
Om zijn tuinplanten gezond te voeden dient de tuinier af te weten van de uiteenlopende werkingswijzen van de meest gebruikte bemestingsmogelijkheden.
Talloze preparaten staan hiervoor ter beschikking en kennis van hun invloed op planten en bodem garandeert een optimale groei.
Talloze preparaten staan hiervoor ter beschikking en kennis van hun invloed op planten en bodem garandeert een optimale groei.
Uit de natuur : Organische Meststoffen
Hoewel niemand meer van het gericht toedienen van voedingsstoffen zou willen afzien, zijn de snel oplosbare en sterk geconcentreerde minerale meststoffen vooral in de biologische landbouw in een kwade reuk komen te staan. De laatste jaren heeft de herbezinning op de natuur daarom tot een nieuwe hausse op het gebied van organische meststoffen geleid. Voor een deel zijn deze in navolging van hun minerale voorbeelden samengesteld uit verschillende basisstoffen, zodat ze net als 'complete meststoffen' alle voedingsstoffen in een evenwichtige verhouding bevatten en algemeen gebruikt kunnen worden.
Hoewel niemand meer van het gericht toedienen van voedingsstoffen zou willen afzien, zijn de snel oplosbare en sterk geconcentreerde minerale meststoffen vooral in de biologische landbouw in een kwade reuk komen te staan. De laatste jaren heeft de herbezinning op de natuur daarom tot een nieuwe hausse op het gebied van organische meststoffen geleid. Voor een deel zijn deze in navolging van hun minerale voorbeelden samengesteld uit verschillende basisstoffen, zodat ze net als 'complete meststoffen' alle voedingsstoffen in een evenwichtige verhouding bevatten en algemeen gebruikt kunnen worden.
Biologisch Waardevolle Restanten
De meeste grondstoffen voor de wijdverbreide organische mest komen uit de dier verwerkende industrie en om die reden hebben ze een ietwat nare bijsmaak : hoorn-, bloed- en beendermeel worden hoofdzakelijk uit de restanten van onze slachthuizen gewonnen. Om hygiënische redenen verdient het dan ook geen aanbe-veling om zulke natuurlijke meststoffen met de blote hand te verspreiden en vervolgens een lumchpauze te houden. |
Grondstoffen voor Organische Mest
Dierlijke Materialen
Uit hoorns en hoeven worden de stikstofrijke hoornmeststoffen gewonnen. Hoe grover de vermaling, des te langzamer het materiaal afbreekt en ook de voedingsstoffen worden afgegeven; hoornspaanders ontplooien hun werkzaamheid dus aanzienlijk langzamer dan hoornmeel. Hoorngries zit tussen beide in. Eveneens een stikstofhou-dende meststof is bloedmeel, dat veel sneller werkt. Terwijl de hoorn meststoffen daarnaast hoofdzakelijk calcium en fosfor bevatten, bevat bloedmeel bijna alle andere voedingsstoffen, zij het slechts in geringe hoeveelheden. De derde waardevolle stof in dit rijtje is beendermeel. Het is vooral rijk aan fosfor en calcium. Gestoomd beender-meel bevat bovendien nog veel stikstof, in tegenstelling tot het basismateriaal.
Dierlijke Materialen
Uit hoorns en hoeven worden de stikstofrijke hoornmeststoffen gewonnen. Hoe grover de vermaling, des te langzamer het materiaal afbreekt en ook de voedingsstoffen worden afgegeven; hoornspaanders ontplooien hun werkzaamheid dus aanzienlijk langzamer dan hoornmeel. Hoorngries zit tussen beide in. Eveneens een stikstofhou-dende meststof is bloedmeel, dat veel sneller werkt. Terwijl de hoorn meststoffen daarnaast hoofdzakelijk calcium en fosfor bevatten, bevat bloedmeel bijna alle andere voedingsstoffen, zij het slechts in geringe hoeveelheden. De derde waardevolle stof in dit rijtje is beendermeel. Het is vooral rijk aan fosfor en calcium. Gestoomd beender-meel bevat bovendien nog veel stikstof, in tegenstelling tot het basismateriaal.
Plantaardige Materialen
Ricinusschroot is het meest verbreide mestmiddel op plantaardige basis. De restanten van de oliepersing leveren niet alleen relatief snel stikstof op, maar stimuleren ook de humusvorming. Wel dienen de bestanddelen voor de mestproductie hittebestendig te zijn, omdat ze zeer giftige stoffen bevatten. Andere fabrikanten gebruiken de grote hoeveelheden druivendroesem die in de wijnproductie overblijft en zeer gunstige eigenschappen bezit. Natuurlijk kunnen ook veel andere industriële resten van planten, bijv. uit de suikerindustrie, verwerkt worden tot organische mest.
Hoewel algenkalk uit de overblijfselen van levende zeebewoners bestaat, wordt hij zelfstandig behandeld in de paragraaf over kalk. Daarnaast zijn er intussen versterkende middelen voor planten op basis van zeewier verkrijgbaar, die vooral spoorelementen, waardevolle eiwitbouwstenen en humusbevorderende bestanddelen bevatten, maar slecht weinig hoofdvoedingsstoffen.
Ricinusschroot is het meest verbreide mestmiddel op plantaardige basis. De restanten van de oliepersing leveren niet alleen relatief snel stikstof op, maar stimuleren ook de humusvorming. Wel dienen de bestanddelen voor de mestproductie hittebestendig te zijn, omdat ze zeer giftige stoffen bevatten. Andere fabrikanten gebruiken de grote hoeveelheden druivendroesem die in de wijnproductie overblijft en zeer gunstige eigenschappen bezit. Natuurlijk kunnen ook veel andere industriële resten van planten, bijv. uit de suikerindustrie, verwerkt worden tot organische mest.
Hoewel algenkalk uit de overblijfselen van levende zeebewoners bestaat, wordt hij zelfstandig behandeld in de paragraaf over kalk. Daarnaast zijn er intussen versterkende middelen voor planten op basis van zeewier verkrijgbaar, die vooral spoorelementen, waardevolle eiwitbouwstenen en humusbevorderende bestanddelen bevatten, maar slecht weinig hoofdvoedingsstoffen.
BSE in de mest ?
Vanwege de angst voor BSE hebben uitgerekend ecologisch zinvolle organische meststoffen een slechte naam gekregen. De gevaren voor de tuinier zijn echter eerder gering : hoornmeel bestaat uit dood materiaal, waarin geen zenuwstrengen lopen; er is dan ook nog nooit het BSE-prion in aangetroffen.
Bloedmeel is afkomstig van gevogelte, waar BSE geen vat op heeft, en beendermeel, in ieder geval bij de bekende fabrikanten, komt uitsluitend van geslachte dieren, die derhalve van tevoren zijn getest op BSE. Bovendien zijn er in deze producten door sterillisatie alle kiemen gedood.
Vanwege de angst voor BSE hebben uitgerekend ecologisch zinvolle organische meststoffen een slechte naam gekregen. De gevaren voor de tuinier zijn echter eerder gering : hoornmeel bestaat uit dood materiaal, waarin geen zenuwstrengen lopen; er is dan ook nog nooit het BSE-prion in aangetroffen.
Bloedmeel is afkomstig van gevogelte, waar BSE geen vat op heeft, en beendermeel, in ieder geval bij de bekende fabrikanten, komt uitsluitend van geslachte dieren, die derhalve van tevoren zijn getest op BSE. Bovendien zijn er in deze producten door sterillisatie alle kiemen gedood.
Minerale of Kunstmest
Nadat het belang van de afzonderlijke voedingsstoffen was ontdekt, ging men over tot een meer gerichte toediening van meststoffen, afhankelijk van de behoefte. Meestal werden de meststoffen uit gesteenten gewonnen. Daarom konden ze weer gemengd worden in een verhouding die bevorderlijk leek voor de groei van planten.
Dat het toedienen van louter minerale voedingsstoffen niet als de optimale plantenvoeding beschouwd kan worden, hebben we eerder al uiteengezet.
Ook bij minerale plantenvoeding kan een onderscheid tussen enkelvoudige en complete meststoffen worden gemaakt. In sommige gevallen is het onderscheid tussen organisch en mineraal echter helemaal niet zo eenvoudig. De ( organische ) restanten van de suikerbieten industrie leveren bijvoorbeeld een zeer kalkrijke meststof op, waarin deze voedingsstof in minerale vorm voorkomt.
Verschillende Combinaties
Met de kunstmatige minerale mengmeststoffen kunt u eigenschappen te voorschijn toveren zoals u verkiest :
- bijv. de gewenste combinatie van voedingsstoffen
- een mengsel voor zure of basische, kalkloze of kalkhoudende grond
- chloor vrij of chloorhoudend
- met spoorelementen verrijkt of niet
- snel of langzaam werkend
Nadat het belang van de afzonderlijke voedingsstoffen was ontdekt, ging men over tot een meer gerichte toediening van meststoffen, afhankelijk van de behoefte. Meestal werden de meststoffen uit gesteenten gewonnen. Daarom konden ze weer gemengd worden in een verhouding die bevorderlijk leek voor de groei van planten.
Dat het toedienen van louter minerale voedingsstoffen niet als de optimale plantenvoeding beschouwd kan worden, hebben we eerder al uiteengezet.
Ook bij minerale plantenvoeding kan een onderscheid tussen enkelvoudige en complete meststoffen worden gemaakt. In sommige gevallen is het onderscheid tussen organisch en mineraal echter helemaal niet zo eenvoudig. De ( organische ) restanten van de suikerbieten industrie leveren bijvoorbeeld een zeer kalkrijke meststof op, waarin deze voedingsstof in minerale vorm voorkomt.
Verschillende Combinaties
Met de kunstmatige minerale mengmeststoffen kunt u eigenschappen te voorschijn toveren zoals u verkiest :
- bijv. de gewenste combinatie van voedingsstoffen
- een mengsel voor zure of basische, kalkloze of kalkhoudende grond
- chloor vrij of chloorhoudend
- met spoorelementen verrijkt of niet
- snel of langzaam werkend
Bij een goede humushuishouding worden de nadelige werkingen van minerale meststoffen grotendeels opgevangen. Ondanks de schijnbaar probleemloze beschikbaarheid van alle gewenste eigenschappen, moet met complete meststoffen in de privé tuin behoedzaam worden omgesprongen.
Wanneer het desalniettemin geboden is dat u op minerale meststoffen teruggrijpt, zou u dat uitsluitend zeer specifiek gericht moeten doen, niet als algemene be-mestingsmaatregel. Praktische : Voorraadmeststoffen Een bijzonder duurzame bemesting verkrijgt u met langzaam werkende meststof-fen geleidelijk of via een omhullende laag en gedragen zich in dit opzicht hetzelfde als organische meststoffen. Omdat een groot deel van de tuin meer dan verzadigd is met fosfor en kalium, zijn complete meststoffen meestal alleen zinvol wanneer deze beide voedingsstoffen slechts in geringe mate voorkomen. Voedingsstofgehalte van Minerale Meststoffen
|
Voedingsstofgehalte van Organische Meststoffen
|
Van beide iets : Organisch Minerale Meststoffen
Geregeld stuit men op meststoffen waarin organische en minerale bestanddelen vermengd zijn. Dit soort middelen kunt u gebruiken om een nagestreefd voe-dingsstofgehalte te realiseren of de humusvorming op de langere termijn aan te vullen met de werking van mest op kortere termijn.
Zulke combinaties kunnen vooral nuttig zijn bij een levende, goed gestructu-reerde grond, waarbij ook de minerale voedingsstoffen in de natuurlijke cyclus geïntegreerd kunnen worden. Zijn deze bestanddelen in evenwicht aanwezig, dan kan een mengmest zelfs tot de humusvorming bijdragen.
Alle Voedingsstoffen Gemengd : Complete Meststoffen
De meeste grotere fabrikanten spelen in op de gemakzucht van de mens en vermen-gen de afzonderlijke stoffen tot organische complete meststoffen. Het voordeel ligt voor de hand. De tuinier heeft niet langer drie of meer zakjes met verschillende stoffen nodig en hoeft niet moeizaam uit te rekenen waarmee hij de behoeften aan voedingsstoffen nu weer moet stillen.
Geregeld stuit men op meststoffen waarin organische en minerale bestanddelen vermengd zijn. Dit soort middelen kunt u gebruiken om een nagestreefd voe-dingsstofgehalte te realiseren of de humusvorming op de langere termijn aan te vullen met de werking van mest op kortere termijn.
Zulke combinaties kunnen vooral nuttig zijn bij een levende, goed gestructu-reerde grond, waarbij ook de minerale voedingsstoffen in de natuurlijke cyclus geïntegreerd kunnen worden. Zijn deze bestanddelen in evenwicht aanwezig, dan kan een mengmest zelfs tot de humusvorming bijdragen.
Alle Voedingsstoffen Gemengd : Complete Meststoffen
De meeste grotere fabrikanten spelen in op de gemakzucht van de mens en vermen-gen de afzonderlijke stoffen tot organische complete meststoffen. Het voordeel ligt voor de hand. De tuinier heeft niet langer drie of meer zakjes met verschillende stoffen nodig en hoeft niet moeizaam uit te rekenen waarmee hij de behoeften aan voedingsstoffen nu weer moet stillen.
In plaats daarvan doet hij een greep in één baal en verdeelt de inhoud volgens de gebruiksaanwijzing. Door lichte variaties in de samenstelling van zulke middelen ontstaan er speciale mengsels voor aardbeien en rozen, voor naaldhout, rododendrons en gazons.
Zelf Mestgier Maken
Voor een snelle toevoer van voedingsstoffen aan het begin van de vegetatieperiode of bij onmiskenbare onder-voeding, draagt de natuur zelf een oplossing aan : vloeibare preparaten van plantendelen, die voedingsstoffen in direct beschikbare vorm aanbieden.
Geschikte Planten Voor Mestgier
Door haar hoge nitraatgehalte is de als 'onkruid' vaak gevreesde Grote Brandnetel ( Urtica dioica ) voorbeschikt voor de bereiding van een stikstofrijke mestgier. Snoei daarvoor alle bovengrondse delen weg voor dat de planten in bloei komen, dus bij voorkeur in de maanden mei tot juli. In deze tijd is het stikstofgehalte in de bladeren en stengels het hoogst.
Zelf Mestgier Maken
Voor een snelle toevoer van voedingsstoffen aan het begin van de vegetatieperiode of bij onmiskenbare onder-voeding, draagt de natuur zelf een oplossing aan : vloeibare preparaten van plantendelen, die voedingsstoffen in direct beschikbare vorm aanbieden.
Geschikte Planten Voor Mestgier
Door haar hoge nitraatgehalte is de als 'onkruid' vaak gevreesde Grote Brandnetel ( Urtica dioica ) voorbeschikt voor de bereiding van een stikstofrijke mestgier. Snoei daarvoor alle bovengrondse delen weg voor dat de planten in bloei komen, dus bij voorkeur in de maanden mei tot juli. In deze tijd is het stikstofgehalte in de bladeren en stengels het hoogst.
Plantengier voor Bemesting
Een andere beproefde sstikstofleverancier is Smeerwortel ( Symp-hytum officinale ). Voor ons doel worden de grote bladeren verza-meld voor het voorjaar tot aan de herfst. Maar ook talloze andere plantensoorten leveren gier op die rijk aan voedingsstoffen is.
Bijvoorbeeld bloemen en bladeren van paardebloem, smeerwortel, scheuten van venkel, heermoes, rode biet of goudsbloem, tomaten-bladeren, ze worden allemaal veel gebruikt, deels met speciale toe-passingsgebieden.
De Bereiding van Gier
Vul een voldoende grote bak ( emmer, teil etc. ) met de verse, ver-snipperde kruiddelen en koud, zacht water ( bijv. regenwater ), doorgaans is de verhouding 1 kg vers of 150 gr gedroogd kruid op 10 liter water.
Metalen bakken zijn voor dit doel ongeschikt, bakken in kunststof, aardewerk of hout genieten de voorkeur. Het beste kunt u de bak in een afgelegen tuinhoekje wegzetten, want de gisting gaat niet alleen met schuimen gepaard, maar ook met een onaangename geur. Af en toe omroeren en een dosis gesteentemeel harmoniseren het proces. Na twee tot vier weken houdt het schuimen op, de gisting is dan voltooid. Voordat u de mestgier over de tuingrond giet, moet u hem gewoonlijk gesproken verdunnen. Vanaf een verdunning van
1 : 50 mag u fijn afgezeefde gier ook direct op de bladeren sproeien, de voedingsstoffen worden daardoor bijzonder snel opgenomen.
Bijvoorbeeld bloemen en bladeren van paardebloem, smeerwortel, scheuten van venkel, heermoes, rode biet of goudsbloem, tomaten-bladeren, ze worden allemaal veel gebruikt, deels met speciale toe-passingsgebieden.
De Bereiding van Gier
Vul een voldoende grote bak ( emmer, teil etc. ) met de verse, ver-snipperde kruiddelen en koud, zacht water ( bijv. regenwater ), doorgaans is de verhouding 1 kg vers of 150 gr gedroogd kruid op 10 liter water.
Metalen bakken zijn voor dit doel ongeschikt, bakken in kunststof, aardewerk of hout genieten de voorkeur. Het beste kunt u de bak in een afgelegen tuinhoekje wegzetten, want de gisting gaat niet alleen met schuimen gepaard, maar ook met een onaangename geur. Af en toe omroeren en een dosis gesteentemeel harmoniseren het proces. Na twee tot vier weken houdt het schuimen op, de gisting is dan voltooid. Voordat u de mestgier over de tuingrond giet, moet u hem gewoonlijk gesproken verdunnen. Vanaf een verdunning van
1 : 50 mag u fijn afgezeefde gier ook direct op de bladeren sproeien, de voedingsstoffen worden daardoor bijzonder snel opgenomen.
Wanneer is Kalkbemesting Zinvol ?
Via het kalkgehalte kunt u rechtstreeks de ph-waarde beïnvloeden. Kalkverbindingen reageren basisch en kunnen daardoor de verzuring neutraliseren, die door chemicaliën in het milieu en ook vele levensprocessen de bodem verontreinigt. Niet te min mag u niet voor de vuist weg en doorlopend met kalk lopen strooien. Op den duur veroor-zaakt dit 'wondermiddel' namelijk een verarming van de grond. En niet in de laatste plaats : veel planten verdragen geen kalk. Houd dus rekening met de individuele be-hoeften.
Wat is de Gunstige Vorm ?
Voor de tuin is koolzure kalk ( CaCO ) het best. Hij werkt relatief langzaam en bevat magnesium en andere spoorelementen. Met 100 gr/m2 kunt u de ph-waarde op lichte grond ongeveer één trap verhogen, op zware grond is meer nodig. Ook in algenkalk komt kalk in koolzure vorm voor. Aangezien algenkalk uit levend materiaal wordt ge-wonnen, bevat hij daarnaast in ruime mate kiezelzuur en spoorelementen, evenals waardevol voedsel voor bacteriën.
Via het kalkgehalte kunt u rechtstreeks de ph-waarde beïnvloeden. Kalkverbindingen reageren basisch en kunnen daardoor de verzuring neutraliseren, die door chemicaliën in het milieu en ook vele levensprocessen de bodem verontreinigt. Niet te min mag u niet voor de vuist weg en doorlopend met kalk lopen strooien. Op den duur veroor-zaakt dit 'wondermiddel' namelijk een verarming van de grond. En niet in de laatste plaats : veel planten verdragen geen kalk. Houd dus rekening met de individuele be-hoeften.
Wat is de Gunstige Vorm ?
Voor de tuin is koolzure kalk ( CaCO ) het best. Hij werkt relatief langzaam en bevat magnesium en andere spoorelementen. Met 100 gr/m2 kunt u de ph-waarde op lichte grond ongeveer één trap verhogen, op zware grond is meer nodig. Ook in algenkalk komt kalk in koolzure vorm voor. Aangezien algenkalk uit levend materiaal wordt ge-wonnen, bevat hij daarnaast in ruime mate kiezelzuur en spoorelementen, evenals waardevol voedsel voor bacteriën.
Kalkmeststoffen
In de chemische vorm CaO, bijv. ongebluste kalk, ontplooit kalk sneller zijn werkzaam-heid, maar is ook agressiever. Tijdens de snelle omzetting gaat onder meer stikstof verloren. Verder mogen snel werkende vormen slechts half zo hoog gedoseerd worden als koolzure kalk. Ongebluste kalk is nog het meest geschikt voor zware grond. In slak-kenkalk is de CaO sterk aan silicium gebonden, deze vorm is bijzonder geschikt voor verspreiding op kalkgevoelige, lichte zure grond, bijvoorbeeld heidegrond. Kalkstikstof wordt in de eerste plaats stikstof meststof verkocht, maar bevat een nog hoger bestand-deel kalk, die bij omzetting in de grond onder invloed van water vrijkomt als gebluste kalk. Totdat het voor planten beschikbare nitraat gevormd wordt, ontstaat er gelijktijdig als tussenproduct het uiterst giftige cyanide.
Rechtstreeks op de Compost
Net zoals gesteentemeel kunt u kalk het beste naar behoefte over de composthoop strooien. De stoffen worden dan in de omzettingsprocessen harmonieus in het substraat gebonden. In geen geval mag u kalk verspreiden indachtig het devies : 'Beter Teveel Dan Te Weinig'. Periodiek grondonderzoek geeft uitsluitsel over een eventuele kalkbehoefte, zowel waar het de ph-waarde als de voedingsstof zelf betreft.
Gesteentemeel, Effectieve Grondverbeteraar
De Romeinen gebruikten vermalen gesteenten al ten behoeve van bemesting en grondverbetering. Gesteentepoeders zijn namelijk heel effectieve structuurverbeteraars met een hoge bindingscapaciteit.
Bestanddelen En Herkomst Van Gesteentemeel
Het fundamentele chemische bestanddeel van gesteentemeel zijn silicaten. Wanneer deze silicaten verweren, blijven er minuscule korreltjes met een doorsnede van minder dan tweeduizendste milimeter over : de kleimineralen. In dit proces wordt het oppervlak met zijn opslagvermogen tot een veelvoud vergroot. Daardoor kunnen de kleimineralen ( die voor een groot deel uit aluminiumoxiden bestaan ) een hoge zuurgraad en hoog gehalte aan schadelijke stoffen effectief opvangen. Ze kunnen opwellen en slaan rijkelijk water op, dat ze bij droogte weer aan de omgeving afstaan. Zelfs zuurstof wordt in deze optimale bouwstructuur opgeslagen, zodat er nauwelijks anaërobe rottingsprocessen mogelijk zijn. Hoofdvoedingsstoffen komen er niet in noemenswaardige hoeveelheden in voor, maar wel vele waardevolle spoorelementen.
Rechtstreeks op de Compost
Net zoals gesteentemeel kunt u kalk het beste naar behoefte over de composthoop strooien. De stoffen worden dan in de omzettingsprocessen harmonieus in het substraat gebonden. In geen geval mag u kalk verspreiden indachtig het devies : 'Beter Teveel Dan Te Weinig'. Periodiek grondonderzoek geeft uitsluitsel over een eventuele kalkbehoefte, zowel waar het de ph-waarde als de voedingsstof zelf betreft.
Gesteentemeel, Effectieve Grondverbeteraar
De Romeinen gebruikten vermalen gesteenten al ten behoeve van bemesting en grondverbetering. Gesteentepoeders zijn namelijk heel effectieve structuurverbeteraars met een hoge bindingscapaciteit.
Bestanddelen En Herkomst Van Gesteentemeel
Het fundamentele chemische bestanddeel van gesteentemeel zijn silicaten. Wanneer deze silicaten verweren, blijven er minuscule korreltjes met een doorsnede van minder dan tweeduizendste milimeter over : de kleimineralen. In dit proces wordt het oppervlak met zijn opslagvermogen tot een veelvoud vergroot. Daardoor kunnen de kleimineralen ( die voor een groot deel uit aluminiumoxiden bestaan ) een hoge zuurgraad en hoog gehalte aan schadelijke stoffen effectief opvangen. Ze kunnen opwellen en slaan rijkelijk water op, dat ze bij droogte weer aan de omgeving afstaan. Zelfs zuurstof wordt in deze optimale bouwstructuur opgeslagen, zodat er nauwelijks anaërobe rottingsprocessen mogelijk zijn. Hoofdvoedingsstoffen komen er niet in noemenswaardige hoeveelheden in voor, maar wel vele waardevolle spoorelementen.
Welk Gesteente voor welke Grond ?
Gesteentemeel blijft als afvalproduct in de steenbewerking over. De korrels hebben een uiteenlopende grootte en kunnen door vermalen verder klein gemaakt worden. Het fijnst is kleimeel, vaak als betoniet in de handel. Het werkt sneller en effectiever dan grover gesteente-meel en is het geschikst voor de verbetering van lichte, zanderige grond. Per vierkante meter ( m2 ) is 100 tot hooguit 300 gr meer dan genoeg. Meel van de vulkanische gesteenten basalt, diabas en fonoliet is in onvermalen toestand iets grover, maar bezit een wat hoger gehalte aan spoorelementen.
Om dezelfde structuurverbeterende werking als van kleimeel te verkrijgen, moet u eventueel meer dan de dubbele hoeveelheid gebruiken.
Grover meel kan beter aan zware bodems voorbehouden blijven.
Kalkrijk is doorgaans meel van basalt en diabas. De gehalten aan magnesium en kalium schommelen eveneens naar gelang van het basis gesteente. Let daarop bij de keuze van het gesteentemeel.
Gesteentemeel blijft als afvalproduct in de steenbewerking over. De korrels hebben een uiteenlopende grootte en kunnen door vermalen verder klein gemaakt worden. Het fijnst is kleimeel, vaak als betoniet in de handel. Het werkt sneller en effectiever dan grover gesteente-meel en is het geschikst voor de verbetering van lichte, zanderige grond. Per vierkante meter ( m2 ) is 100 tot hooguit 300 gr meer dan genoeg. Meel van de vulkanische gesteenten basalt, diabas en fonoliet is in onvermalen toestand iets grover, maar bezit een wat hoger gehalte aan spoorelementen.
Om dezelfde structuurverbeterende werking als van kleimeel te verkrijgen, moet u eventueel meer dan de dubbele hoeveelheid gebruiken.
Grover meel kan beter aan zware bodems voorbehouden blijven.
Kalkrijk is doorgaans meel van basalt en diabas. De gehalten aan magnesium en kalium schommelen eveneens naar gelang van het basis gesteente. Let daarop bij de keuze van het gesteentemeel.
Ook al toevoeging aan plantengier is gesteentemeel met zijn harmoniserende eigenschappen nagenoeg onmisbaar. Let er bij het direct verspreiden op dat het niet te veel door de wind opgewaaid wordt. Hoewel het niet giftig is, belast het fijne stof bij inademing de ademhalingsorganen.
SubstratenVoor Grondverbetering
Van grondverbeteringsmiddelen spreken we wanneer een substraat niet wegens zijn voedingsstofgehalte ingezet wordt, maar in de eerste plaats om zijn structuurbevorderende eigenschappen. Strikt genomen vallen de al behandelde kalk- en gesteentemeelsoorten daar ook onder. Het belangrijkste grondverbeteringsmiddel, dat u zelf kunt maken is compost. Het bezit zoals bekend tevens de werkzaamheid van mest. Bijzonder waardevol, omdat het meestal slechts moeilijk verkrijgbare 'dierlijke element' in de tuin brengt, is
SubstratenVoor Grondverbetering
Van grondverbeteringsmiddelen spreken we wanneer een substraat niet wegens zijn voedingsstofgehalte ingezet wordt, maar in de eerste plaats om zijn structuurbevorderende eigenschappen. Strikt genomen vallen de al behandelde kalk- en gesteentemeelsoorten daar ook onder. Het belangrijkste grondverbeteringsmiddel, dat u zelf kunt maken is compost. Het bezit zoals bekend tevens de werkzaamheid van mest. Bijzonder waardevol, omdat het meestal slechts moeilijk verkrijgbare 'dierlijke element' in de tuin brengt, is
mestcompost. In tuincentra worden verschillende merken aangeboden. Zoals alle bemestingsmiddelen bezitten ook deze een hoger gehalte aan voedingsstoffen dan de gemiddelde groen- of afvalcompost.
Schorsproducten voor de Grond
Sinds enkele jaren staan schorsproducten sterk in de belangstelling.
Bij de materialen die in de houtverwerking vrijkomen, onderscheiden we :
- versnipperde schors wordt als mulchmateriaal aangeboden
- gecontroleerd gecomposteerde schors wordt met verscheidene andere materialen vermengd tot teelaarde die tegemoet komt aan de eisen
van de planten
- voor grondverbetering volstaat de zogenoemde schorshumus, zoals die bij compostering ontstaat.
Schorsproducten voor de Grond
Sinds enkele jaren staan schorsproducten sterk in de belangstelling.
Bij de materialen die in de houtverwerking vrijkomen, onderscheiden we :
- versnipperde schors wordt als mulchmateriaal aangeboden
- gecontroleerd gecomposteerde schors wordt met verscheidene andere materialen vermengd tot teelaarde die tegemoet komt aan de eisen
van de planten
- voor grondverbetering volstaat de zogenoemde schorshumus, zoals die bij compostering ontstaat.
Turf is slechts zelden zinvol
In de tuin mogen we turf niet meer zo op grote schaal gebruiken als decennia lang het geval was. Hoewel turf als duurzame humus waardevol is, gaan bij de winning ervan de veengebieden en daarmee belangrijke biotopen voor zeldzame planten en dieren verloren. Gelet op de zure regen is bovendien het toevoegen van een zuur substraat, wat turf tenslotte is, volstrekt absurd. Uitsluitend bij veengrondplanten is dit milieu gewenst en dus het gebruik van turf zinnig. Gezien de beschikbare alternatieven mag het voor de tuinier geen probleem zijn om af te zien van turf.
Commerciële Compost
Sinds de groeiende afvalproblematiek tot een toegenomen industriële compostering heeft geleid, is compost of humus ook in balen te koop als substraat. Let daarbij op de kwali-teit, commerciële humusaarde is vanwege de kosten niet altijd volledig gerijpt. Ze bezit niettemin een doorslaggevend voordeel ten opzichte van zelfgemaakte compost : in de regel is ze vrij van ziektekiemen en vooral van onkruidzaden !
Synthetische Toevoegingen
Om de aarde van de gewenste eigenschappen te voorzien, maakt men soms ook gebruik van kunstmatige grondmengsels. Een voorbeeld zijn silicaatcolloïden met een hoge wateropslagcapaciteit. Op basis van dezelfde eigenschap mengt men ook wel vlokken vast schuim door de aarde. Ze kunnen mettertijd vergaan, in tegenstelling tot polystyrol-vlokken, die voor het losmaken en beluchten van de grond dienen. Er bestaan voorts mengproducten van beide bestanddelen. Laat u adviseren in uw tuincentrum.
Versterkingsmiddelen voor Planten
De laatste jaren worden steeds vaker zogeheten versterkingsmiddelen voor planten aangeboden. Ze bezitten geen eenduidige farmaceutische werking en worden daarom gemak-kelijker toegelaten. De planten worden in de eerste plaats versterkt door een stimulering van de afweerkrachten en voedingsstoffencyclus. Het beste kunt u met dit soort middelen op persoonlijke aanbevelingen afgaan. Beproefd zijn bijvoorbeeld plantenextracten van heermoes en valeriaanbloemen, die u in homeopathische doses toedient.
Samengevat
Minerale meststoffen lossen gemakkelijk op en worden snel door planten opgenomen. Wel kunnen ze dan ook als schadelijke stoffen in het grondwater terecht komen.
Mest van organische grondstoffen moeten eerst door het bodemleven afgebroken worden. De voedingsstoffen worden daarom naar behoefte toegediend en leiden zelden tot overvoeding of bovenmatige verrijking.
Naar behoefte kunt u kiezen voor enkelvoudige , samengestelde complete of voorraadmest.
Mestgier is een effectief middel in de tuin.
Kalk, gesteentemeel en andere substraten bevatten weliswaar ook voedingsstoffen, maar dienen in de eerste plaats de grondverbetering.
In de tuin mogen we turf niet meer zo op grote schaal gebruiken als decennia lang het geval was. Hoewel turf als duurzame humus waardevol is, gaan bij de winning ervan de veengebieden en daarmee belangrijke biotopen voor zeldzame planten en dieren verloren. Gelet op de zure regen is bovendien het toevoegen van een zuur substraat, wat turf tenslotte is, volstrekt absurd. Uitsluitend bij veengrondplanten is dit milieu gewenst en dus het gebruik van turf zinnig. Gezien de beschikbare alternatieven mag het voor de tuinier geen probleem zijn om af te zien van turf.
Commerciële Compost
Sinds de groeiende afvalproblematiek tot een toegenomen industriële compostering heeft geleid, is compost of humus ook in balen te koop als substraat. Let daarbij op de kwali-teit, commerciële humusaarde is vanwege de kosten niet altijd volledig gerijpt. Ze bezit niettemin een doorslaggevend voordeel ten opzichte van zelfgemaakte compost : in de regel is ze vrij van ziektekiemen en vooral van onkruidzaden !
Synthetische Toevoegingen
Om de aarde van de gewenste eigenschappen te voorzien, maakt men soms ook gebruik van kunstmatige grondmengsels. Een voorbeeld zijn silicaatcolloïden met een hoge wateropslagcapaciteit. Op basis van dezelfde eigenschap mengt men ook wel vlokken vast schuim door de aarde. Ze kunnen mettertijd vergaan, in tegenstelling tot polystyrol-vlokken, die voor het losmaken en beluchten van de grond dienen. Er bestaan voorts mengproducten van beide bestanddelen. Laat u adviseren in uw tuincentrum.
Versterkingsmiddelen voor Planten
De laatste jaren worden steeds vaker zogeheten versterkingsmiddelen voor planten aangeboden. Ze bezitten geen eenduidige farmaceutische werking en worden daarom gemak-kelijker toegelaten. De planten worden in de eerste plaats versterkt door een stimulering van de afweerkrachten en voedingsstoffencyclus. Het beste kunt u met dit soort middelen op persoonlijke aanbevelingen afgaan. Beproefd zijn bijvoorbeeld plantenextracten van heermoes en valeriaanbloemen, die u in homeopathische doses toedient.
Samengevat
Minerale meststoffen lossen gemakkelijk op en worden snel door planten opgenomen. Wel kunnen ze dan ook als schadelijke stoffen in het grondwater terecht komen.
Mest van organische grondstoffen moeten eerst door het bodemleven afgebroken worden. De voedingsstoffen worden daarom naar behoefte toegediend en leiden zelden tot overvoeding of bovenmatige verrijking.
Naar behoefte kunt u kiezen voor enkelvoudige , samengestelde complete of voorraadmest.
Mestgier is een effectief middel in de tuin.
Kalk, gesteentemeel en andere substraten bevatten weliswaar ook voedingsstoffen, maar dienen in de eerste plaats de grondverbetering.
Grondverzorging
Een niet onaanzienlijk deel van de tuinwerkzaamheden bestaat uit de verzorging van het belangrijkste goed, de grond. Door verschillende maatregelen kunt u ervoor zorgen dat de grond los, vochtig en levendig blijft en de planten een optimale voedingsbodem biedt.
Mechanische Grondbewerking
Behalve door de toevoeging van voedingsstoffen en structuurstabiliserende substraten, moet u de grond ook met eenvoudige mechanische ingrepen reguleren. Daarbij wordt aarde verplaatst en de grond min of meer diep los ge-maakt en belucht, grove klompen worden verkruimeld en wortelend onkruid weggehaald, het oppervlak wordt geëgaliseerd of, integendeel, aangeaard. Gebruik indien mogelijk altijd het gepaste gereedschap van goede kwali-teit. Goed gereedschap gaat niet alleen langer mee, maar vergemakkelijkt ook het werk.
Een niet onaanzienlijk deel van de tuinwerkzaamheden bestaat uit de verzorging van het belangrijkste goed, de grond. Door verschillende maatregelen kunt u ervoor zorgen dat de grond los, vochtig en levendig blijft en de planten een optimale voedingsbodem biedt.
Mechanische Grondbewerking
Behalve door de toevoeging van voedingsstoffen en structuurstabiliserende substraten, moet u de grond ook met eenvoudige mechanische ingrepen reguleren. Daarbij wordt aarde verplaatst en de grond min of meer diep los ge-maakt en belucht, grove klompen worden verkruimeld en wortelend onkruid weggehaald, het oppervlak wordt geëgaliseerd of, integendeel, aangeaard. Gebruik indien mogelijk altijd het gepaste gereedschap van goede kwali-teit. Goed gereedschap gaat niet alleen langer mee, maar vergemakkelijkt ook het werk.
Veel Gebruikt Gereedschap
In de eerste plaats is er het graafgereedschap : spade ( steekschop ) en spitvork. Aanbeveling verdient een stevige steel ( ca. 35 mm doorsnede ) met een T- of br3ede Y-vormige greep. Om met gestrekt bovenlichaam te kunnen werken, zou de steel van deze instrumenten ongeveer tot de navel moeten komen. De gebruiksmogelijkheden van spade en spitvork spreken voor zich. Terwijl u met de spitvork de grond losmaakt en hele klompen uit de, vooral zware grond steekt, gebruikt u de spade hoofdzakelijk om lichtere, minder vastgekoekte delen uit te graven en om te spitten. De spitvork verdient verder de voorkeur wanneer wortelkruid uitgehaald moet worden, met de spade worden de vitale wortels slechts in stukken gehakt en daardoor verveelvoudigd.
Een speciaal type, de dubbele spitvork, is met vier tot acht holle tanden uitgerust, u steekt ze in de grond om deze wrikkend los te maken. Een schop hebt u in de eerste
( bats ) plaats nodig voor het verplaatsen van losse lagen ( bijv. compost ). Hier vol-staat, evenals bij de volgende gereedschappen, een zogenoemde knopgreep. Het paradepaardje van bio tuinders is de zogeheten bio grondbeluchter, ook wel grond-woeler genoemd. Met zijn enige tand woelt hij zonder veel moeite in de aarde en maakt de grond los, zelfs tussen dicht opeen staande planten.
De cultivator bezit drie of vijf tanden, ze zijn van pijlpunten voorzien, die bij een enigszins losse ondergrond automatisch een diepte van ca. 10 cm bereiken. Er is ook een verstelbare cultivator, waarbij de tanden afzonderlijk demonteerbaar zijn. De iets kleinere krabber heeft daarentegen alleen een driedelig klauw zonder pijlpunten, hij is derhalve enkel geschikt voor het ondiep losmaken van de grond.
In de eerste plaats is er het graafgereedschap : spade ( steekschop ) en spitvork. Aanbeveling verdient een stevige steel ( ca. 35 mm doorsnede ) met een T- of br3ede Y-vormige greep. Om met gestrekt bovenlichaam te kunnen werken, zou de steel van deze instrumenten ongeveer tot de navel moeten komen. De gebruiksmogelijkheden van spade en spitvork spreken voor zich. Terwijl u met de spitvork de grond losmaakt en hele klompen uit de, vooral zware grond steekt, gebruikt u de spade hoofdzakelijk om lichtere, minder vastgekoekte delen uit te graven en om te spitten. De spitvork verdient verder de voorkeur wanneer wortelkruid uitgehaald moet worden, met de spade worden de vitale wortels slechts in stukken gehakt en daardoor verveelvoudigd.
Een speciaal type, de dubbele spitvork, is met vier tot acht holle tanden uitgerust, u steekt ze in de grond om deze wrikkend los te maken. Een schop hebt u in de eerste
( bats ) plaats nodig voor het verplaatsen van losse lagen ( bijv. compost ). Hier vol-staat, evenals bij de volgende gereedschappen, een zogenoemde knopgreep. Het paradepaardje van bio tuinders is de zogeheten bio grondbeluchter, ook wel grond-woeler genoemd. Met zijn enige tand woelt hij zonder veel moeite in de aarde en maakt de grond los, zelfs tussen dicht opeen staande planten.
De cultivator bezit drie of vijf tanden, ze zijn van pijlpunten voorzien, die bij een enigszins losse ondergrond automatisch een diepte van ca. 10 cm bereiken. Er is ook een verstelbare cultivator, waarbij de tanden afzonderlijk demonteerbaar zijn. De iets kleinere krabber heeft daarentegen alleen een driedelig klauw zonder pijlpunten, hij is derhalve enkel geschikt voor het ondiep losmaken van de grond.
De getande hak heeft vier tanden en ziet eruit als een stevige mestvork, waarbij de tanden in een rechte hoek zijn gebogen. Deze hak wordt vaak gebruikt bij het gereed maken van bedden, u werkt er mest of compost oppervlakkig mee in de grond. De zware slaghak gebruikt u om bijvoorbeeld hele graszoden op te lichten of een dichtzittende ondergrond eerst wat te verbrokkelen. Een veel gebruikt stuk tuingereedschap is voorts de dubbele of wiedhak. Met de kleine hak aan de ene kant kunt u wild kruid uithalen, terwijl u, als u hem omdraait, met twee of drie tanden de grond kunt losmaken. Ook de zware kruishak heeft twee verschillende kanten. De ene kant functioneert als een slaghak. |Het tegenover liggende blad staat er in een recht hoek op en wordt als bijl gebruikt. De kruishak is ideaal voor het uitgraven van grotere boomwortels.
Voor het wieden van wilde kruiden zijn er verschillende type trekhakken. Is het scherpe hakblad aan de randen opgehangen aan smalle beugels ( i.p.v. in het midden bevestigd ),
dan kunt u gemakkerlijker wat dieper in de grond doordringen om onder de onkruidwortels te snijden. De pendelhak werkt in beide richtingen, op en neer, bij voorkeur in losse grond. De minste kracht vergt een wielhak.
Voor het wieden van wilde kruiden zijn er verschillende type trekhakken. Is het scherpe hakblad aan de randen opgehangen aan smalle beugels ( i.p.v. in het midden bevestigd ),
dan kunt u gemakkerlijker wat dieper in de grond doordringen om onder de onkruidwortels te snijden. De pendelhak werkt in beide richtingen, op en neer, bij voorkeur in losse grond. De minste kracht vergt een wielhak.
De sterfrees is als frees voor de tuin verkrijgbaar in de gespecialiseerde zaak. De hakschijven ervan draaien onder het voortbewegen van het werktuig mee en verkruimelen gaande weg verharde oppervlakken fijn. De tuinfrees wordt dus pas gebruikt wanneer de grovere voorbewerking al achter de rug is, meestal om zaaibedden optimaal gereed te maken. Vanzelfsprekend bestaan van enkele van de hier genoemde gereedschappen ook mini uitvoeringen, ze hebben geen lange steel en worden knielend gebruikt. handschopjes, handhakken, onkruidstekers en handkrabbers behoren in de meeste tuinen tot de basisuitrusting.
Harken & Verticuteerder
Om fijn losgemaakte oppervlakken nog eens voor de laatste maal van steentjes en kluitjes te ontdoen en definitief te egaliseren gebruikt u de hark. Maar ook in een vroeger stadium kunt u er al grotere verontreinigingen mee weghalen. En natuurlijk gebruikt u het ook om loof, gras en snoeiafval te vergaren. Harken zijn er met uiteenlopende werkbreedten. Voor het verzamelen van licht materiaal op een zachte ondergrond wordt vaak een bladhark gebruikt.
De verticuteerhark is een verdere ontwikkeling van de gewone hark, zijn tanden zijn als kleine mesjes en kunnen in de grond doordringen. Dit is vooral nuttig voor het ventileren en ontvilten van gazons. Als u de tanden van de verticuteerhark door de grond trekt, worden mos en andere verontreinigingen losgescheurd en graswortels doorgesneden, wat de vertakking en het verdere uitlopen stimuleert. Als tegenhanger van het egalisatiegereedschap dient ook de aanaarder genoemd te worden. Wanneer hij door de grond wordt ge-trokken, graaft de punt zich iets in, terwijl de symmetrische zijvleugels de grond links en rechts omhoog brengen. Met dit instrument worden aardappelen en vele andere groenten aangeaard.
Machines
De gemakzuchtige tuinier of apparatenfreak zal geneigd zijn machines te gebruik voor het bewerken van de grond. De aanschaf van zo'n lawaaierige energiegebruiker is alleen lonend wanneer u ( vaker ) grotere stukken moet omploegen. Voor de regelmatige bewerking van kleinere oppervlakken is niet alleen de financiële investering te groot. Bij een elektrische frees draaien de wieltjes met zo'n snelheid rond, dat grotere bodemdiertjes door de kracht verscheurd en gedood worden. Doet u dit vaker, dan kunt u op een blijvende beschadiging van het bodemleven rekenen. Elektrische hakmachines mogen verder alleen op gedroogde grond worden gebruikt, zodat het motorvermogen uiteindelijk niet altijd de gehoopte verlichting kan brengen.
Speciaal Gereedschap voor Compostering
Voor de compostering is een mestvork ( greep ) handig voor het omzetten van het materiaal. Met een compostbeluchter kunt u mechanisch voor de luchttoevoer zorgen zonder meteen te hoeven omscheppen. Met behulp van een versnipperaar of hakselaar maakt u grover materiaal, zoals snoeisel van bomen en heesters, alvast kleiner, zodat ze gemakke-lijker verteren. Om tenslotte gebruiksklare grond te winnen is een compostzeef nuttig.
Omspitten, ja of nee ?
Over deze vraag voeren vertegenwoordigers van de traditionele landbouwmethoden en van de biologische teelt een ideologische 'loopgravenoorlog'. Eeuwenlang was de ploeg het voornaamste instrument voor boeren grondbewerking, en daarmee stond ook vast hoe diep de tuin moest worden omgespit. Met het oog op het bodemleven wordt nu het nut van deze diepte ter discussie gesteld.
Harken & Verticuteerder
Om fijn losgemaakte oppervlakken nog eens voor de laatste maal van steentjes en kluitjes te ontdoen en definitief te egaliseren gebruikt u de hark. Maar ook in een vroeger stadium kunt u er al grotere verontreinigingen mee weghalen. En natuurlijk gebruikt u het ook om loof, gras en snoeiafval te vergaren. Harken zijn er met uiteenlopende werkbreedten. Voor het verzamelen van licht materiaal op een zachte ondergrond wordt vaak een bladhark gebruikt.
De verticuteerhark is een verdere ontwikkeling van de gewone hark, zijn tanden zijn als kleine mesjes en kunnen in de grond doordringen. Dit is vooral nuttig voor het ventileren en ontvilten van gazons. Als u de tanden van de verticuteerhark door de grond trekt, worden mos en andere verontreinigingen losgescheurd en graswortels doorgesneden, wat de vertakking en het verdere uitlopen stimuleert. Als tegenhanger van het egalisatiegereedschap dient ook de aanaarder genoemd te worden. Wanneer hij door de grond wordt ge-trokken, graaft de punt zich iets in, terwijl de symmetrische zijvleugels de grond links en rechts omhoog brengen. Met dit instrument worden aardappelen en vele andere groenten aangeaard.
Machines
De gemakzuchtige tuinier of apparatenfreak zal geneigd zijn machines te gebruik voor het bewerken van de grond. De aanschaf van zo'n lawaaierige energiegebruiker is alleen lonend wanneer u ( vaker ) grotere stukken moet omploegen. Voor de regelmatige bewerking van kleinere oppervlakken is niet alleen de financiële investering te groot. Bij een elektrische frees draaien de wieltjes met zo'n snelheid rond, dat grotere bodemdiertjes door de kracht verscheurd en gedood worden. Doet u dit vaker, dan kunt u op een blijvende beschadiging van het bodemleven rekenen. Elektrische hakmachines mogen verder alleen op gedroogde grond worden gebruikt, zodat het motorvermogen uiteindelijk niet altijd de gehoopte verlichting kan brengen.
Speciaal Gereedschap voor Compostering
Voor de compostering is een mestvork ( greep ) handig voor het omzetten van het materiaal. Met een compostbeluchter kunt u mechanisch voor de luchttoevoer zorgen zonder meteen te hoeven omscheppen. Met behulp van een versnipperaar of hakselaar maakt u grover materiaal, zoals snoeisel van bomen en heesters, alvast kleiner, zodat ze gemakke-lijker verteren. Om tenslotte gebruiksklare grond te winnen is een compostzeef nuttig.
Omspitten, ja of nee ?
Over deze vraag voeren vertegenwoordigers van de traditionele landbouwmethoden en van de biologische teelt een ideologische 'loopgravenoorlog'. Eeuwenlang was de ploeg het voornaamste instrument voor boeren grondbewerking, en daarmee stond ook vast hoe diep de tuin moest worden omgespit. Met het oog op het bodemleven wordt nu het nut van deze diepte ter discussie gesteld.
Sinds de in de bodem wonende organismen preciezer onderzocht zijn, weet men dat ze zeer gevoelig reageren op veranderingen in hun omgeving. Bijvoorbeeld op meer of minder lucht, water en humus of oplosbare voedingsstoffen. In een bestaande bodem zijn de organismen op een bepaalde diepte het meest werkzaam, namelijk daar waar ze de juiste voorwaarden aan-treffen. Voorstanders van de conventionele methoden stellen dat om spitten het bodemleven op langere termijn zelfs versterkt, de overgebleven populaties komen er weer snel bovenop en worden enkele weken daarna zelfs sterker dan zonder bewerking.
De grond geeft het antwoord
Bij oppervlakkig spitten kan vorst de grotere klompen laten barsten en komt de vorst in de kleine kruimels. De strijd tussen de aanhangers van uiteenlopende ideeën is dan ook al snel beslist zodra men de grond zelf vraagt wat het eigenlijk nodig heeft. Op zandgrond is dit niet nodig, omdat de gronddeeltjes toch al niet tot groter klompen verkleven. Lichte en gemiddelde bodems zijn eerder droog en warm. Het best mogelijke evenwicht bereikt u met een winterse mulchbedekking, die enerzijds de grond warm houdt, anderzijds de ver-damping van het water vermindert en voor een betere grondvochtigheid zorgt. In tegenstelling daarmee lijdt zware kleigrond eerder onder nat worden en 'koude voeten'. Door het spitten wordt in eerste instantie de ventilatie bevorderd, langs de vergrote oppervlakten kan het water verdampen en in het voorjaar warmt de open grond sneller op in de zon.
Niet in de laatste plaats worden natuurlijk, zoals al vermeld, de samen gekleefde aardklompen kleiner gemaakt. Veel mensen uit de praktijk geven daarom de raad om, met het oog op het bodemleven, zich het spitten te besparen op lichte en gemiddelde grond. Op zware, natte grond is het daarentegen lonend om de inspanning van het spitten en de tijdelijke schade aan het bodemleven op de koop toe te nemen teneinde geleidelijk aan een gunstigere structuur te verkrijgen.
De grond geeft het antwoord
Bij oppervlakkig spitten kan vorst de grotere klompen laten barsten en komt de vorst in de kleine kruimels. De strijd tussen de aanhangers van uiteenlopende ideeën is dan ook al snel beslist zodra men de grond zelf vraagt wat het eigenlijk nodig heeft. Op zandgrond is dit niet nodig, omdat de gronddeeltjes toch al niet tot groter klompen verkleven. Lichte en gemiddelde bodems zijn eerder droog en warm. Het best mogelijke evenwicht bereikt u met een winterse mulchbedekking, die enerzijds de grond warm houdt, anderzijds de ver-damping van het water vermindert en voor een betere grondvochtigheid zorgt. In tegenstelling daarmee lijdt zware kleigrond eerder onder nat worden en 'koude voeten'. Door het spitten wordt in eerste instantie de ventilatie bevorderd, langs de vergrote oppervlakten kan het water verdampen en in het voorjaar warmt de open grond sneller op in de zon.
Niet in de laatste plaats worden natuurlijk, zoals al vermeld, de samen gekleefde aardklompen kleiner gemaakt. Veel mensen uit de praktijk geven daarom de raad om, met het oog op het bodemleven, zich het spitten te besparen op lichte en gemiddelde grond. Op zware, natte grond is het daarentegen lonend om de inspanning van het spitten en de tijdelijke schade aan het bodemleven op de koop toe te nemen teneinde geleidelijk aan een gunstigere structuur te verkrijgen.
Verbeterde Technieken
De procedure van het omspitten is technisch niet moeilijk : de aardklompen worden met de spade of vork opgetild en omgekeerd op de eerder omgegraven voor gewor-pen. Moeilijker is het trapsgewijs spitten, zo noemt men het twee steken diep omspitten. Hierbij moet u systematisch te werk gaan, zodat de waardeloze onderlaag en de humeuze opperlaag niet kriskras door elkaar komen. Bij het diep ploegen wor-den de beide lagen juist bewust omgewisseld en komt de oude begroeide laag diep in de grond te liggen.
De procedure van het omspitten is technisch niet moeilijk : de aardklompen worden met de spade of vork opgetild en omgekeerd op de eerder omgegraven voor gewor-pen. Moeilijker is het trapsgewijs spitten, zo noemt men het twee steken diep omspitten. Hierbij moet u systematisch te werk gaan, zodat de waardeloze onderlaag en de humeuze opperlaag niet kriskras door elkaar komen. Bij het diep ploegen wor-den de beide lagen juist bewust omgewisseld en komt de oude begroeide laag diep in de grond te liggen.
Losmaken in plaats van Omspitten
Het alternatief voor omspitten is in de winter voor een bodembedekking te zorgen. Om de grond in het voorjaar of voor andere gelegenheden in gereedheid te brengen, dient u hem dan echter los te maken. Grof losmaken doet u het makkelijkst door de greep in de grond te stoten en heen en weer te wrikken ( het jutten ). Daarna kan het oppervlak met een grondwoeler of krabber fijner verkruimeld worden. Staan er planten in de bedden, dan gewoon niet de grondwoeler de voorkeur om de grond daartussen los te maken zonder de wortels te beschadigen.
Het alternatief voor omspitten is in de winter voor een bodembedekking te zorgen. Om de grond in het voorjaar of voor andere gelegenheden in gereedheid te brengen, dient u hem dan echter los te maken. Grof losmaken doet u het makkelijkst door de greep in de grond te stoten en heen en weer te wrikken ( het jutten ). Daarna kan het oppervlak met een grondwoeler of krabber fijner verkruimeld worden. Staan er planten in de bedden, dan gewoon niet de grondwoeler de voorkeur om de grond daartussen los te maken zonder de wortels te beschadigen.
Mulchen, wat is dat ?
Elke grond waarop planten kunnen gedijen, wordt na korte of lange tijd door een levende laag bedekt. In de herfst, wanneer de meeste soorten afsterven of zich ter overwintering in hun wortels terugtrekken, nemen de afgestorven resten van deze planten en afgevallen bladeren van in de buurt staande bomen en heesters de bodembedekking voor hun rekening. Dan wordt in de tuin nagebootst wat met mulchen wordt bedoeld. Bij deze techniek worden blootlig-gende stukken grond in groentebedden en bloemperken en het wortelgebied van bomen en heesters afgedekt met ver-schillende materialen.
Elke grond waarop planten kunnen gedijen, wordt na korte of lange tijd door een levende laag bedekt. In de herfst, wanneer de meeste soorten afsterven of zich ter overwintering in hun wortels terugtrekken, nemen de afgestorven resten van deze planten en afgevallen bladeren van in de buurt staande bomen en heesters de bodembedekking voor hun rekening. Dan wordt in de tuin nagebootst wat met mulchen wordt bedoeld. Bij deze techniek worden blootlig-gende stukken grond in groentebedden en bloemperken en het wortelgebied van bomen en heesters afgedekt met ver-schillende materialen.
De Effecten van Mulch
De blijvende bedekking van de grond vervult verscheidene functies :
Het vocht dat bij een open, aan zon en wind blootstaande grond snel zou verdampen, wordt langer vastgehouden.
Daardoor hoeft ook in de zomer minder water te gegeven worden.
Onder de afdekking blijft het enkele graden warmer dan zonder.
Uitzonderlijk op deze regel : de eerste zonnestralen in de lente kunnen een open grond sneller verwarmen dan een gemulchte.
Bovendien vangt een afdekking extreme temperatuurschommelingen op.
De bodemorganismen kunnen daardoor ook in de bovenste lagen actief zijn.
Gemulchte stukken slibben meestal minder dicht.
Een open bodem valt gemakkelijk ten prooi aan erosie dan een bedekte, op glooiende stukken spoelt de waardevolle humuslaag bijv. weg door sterke neerslag.
Door een kunstmatige bedekking tussen de cultuurplanten wordt de groei van ongewenste kruiden en grassen onderdrukt.
Het materiaal vergaat na verloop van tijd en dient daarbij als voedsel voor de bodemorganismen tegelijkertijd komen er plantenvoedingsstoffen vrij bij dit proces.
Wanneer Mulcht U ?
Een bodembedekking in het voorjaar verhindert dat de grond snel opwarmt door de zon. Bedden en het grondoppervlak van fruitbomen mogen daarom in deze tijd van het jaar niet met mulch worden afgedekt. Ook vlak na het zaaien is het nog te vroeg om te mulchen, omdat de bedekking kan verhinderen dat de zaailingen uitkomen en bovendien een ideale schuilplaats vormt voor kleine naaktslakken, die in deze tijd de meeste schade aanrichten.
De lichte, zanderige grond speelt de mulchlaag een belangrijke rol dan op zware, omdat daar het vocht sneller verloren gaat. Daarom mag de laag op lichte grond ook dikker zijn, vooral gedurende lange droogte perioden.
De blijvende bedekking van de grond vervult verscheidene functies :
Het vocht dat bij een open, aan zon en wind blootstaande grond snel zou verdampen, wordt langer vastgehouden.
Daardoor hoeft ook in de zomer minder water te gegeven worden.
Onder de afdekking blijft het enkele graden warmer dan zonder.
Uitzonderlijk op deze regel : de eerste zonnestralen in de lente kunnen een open grond sneller verwarmen dan een gemulchte.
Bovendien vangt een afdekking extreme temperatuurschommelingen op.
De bodemorganismen kunnen daardoor ook in de bovenste lagen actief zijn.
Gemulchte stukken slibben meestal minder dicht.
Een open bodem valt gemakkelijk ten prooi aan erosie dan een bedekte, op glooiende stukken spoelt de waardevolle humuslaag bijv. weg door sterke neerslag.
Door een kunstmatige bedekking tussen de cultuurplanten wordt de groei van ongewenste kruiden en grassen onderdrukt.
Het materiaal vergaat na verloop van tijd en dient daarbij als voedsel voor de bodemorganismen tegelijkertijd komen er plantenvoedingsstoffen vrij bij dit proces.
Wanneer Mulcht U ?
Een bodembedekking in het voorjaar verhindert dat de grond snel opwarmt door de zon. Bedden en het grondoppervlak van fruitbomen mogen daarom in deze tijd van het jaar niet met mulch worden afgedekt. Ook vlak na het zaaien is het nog te vroeg om te mulchen, omdat de bedekking kan verhinderen dat de zaailingen uitkomen en bovendien een ideale schuilplaats vormt voor kleine naaktslakken, die in deze tijd de meeste schade aanrichten.
De lichte, zanderige grond speelt de mulchlaag een belangrijke rol dan op zware, omdat daar het vocht sneller verloren gaat. Daarom mag de laag op lichte grond ook dikker zijn, vooral gedurende lange droogte perioden.
Mulchen met Gemaaid Gras
Wie een gazon heeft, komt vanzelf aan een grote hoeveelheid goede mulch via gemaaid gras. Het heeft het voordeel dat het een uniforme structuur en kleur bezit en er daardoor enigermate ordelijk uitziet. Vers mag het echter niet in een dikke laag opgebracht worden. De waterige halmen plakken anders aan elkaar en vormen een laag die geen lucht doorlaat, onweerstaanbaar lokmiddel voor naaktslakken. Daarom moet u gemaaid gras eerst wat voordrogen. Aangezien het daardoor sterk aan volume inboet en bovendien snel vergaat, moet u het materiaal telkens weer aanvullen als u blijvend een lichtdichte bodembedekking wilt hebben.
Bladeren als Afdekking
In de herfst vallen de bladeren in massa;s af. Ze kunnen goed dienen voor de afdekking van groente- en heesterbedden en van de grond onder heesters en bomen.
Wie een gazon heeft, komt vanzelf aan een grote hoeveelheid goede mulch via gemaaid gras. Het heeft het voordeel dat het een uniforme structuur en kleur bezit en er daardoor enigermate ordelijk uitziet. Vers mag het echter niet in een dikke laag opgebracht worden. De waterige halmen plakken anders aan elkaar en vormen een laag die geen lucht doorlaat, onweerstaanbaar lokmiddel voor naaktslakken. Daarom moet u gemaaid gras eerst wat voordrogen. Aangezien het daardoor sterk aan volume inboet en bovendien snel vergaat, moet u het materiaal telkens weer aanvullen als u blijvend een lichtdichte bodembedekking wilt hebben.
Bladeren als Afdekking
In de herfst vallen de bladeren in massa;s af. Ze kunnen goed dienen voor de afdekking van groente- en heesterbedden en van de grond onder heesters en bomen.
Jammer genoeg wordt het materiaal gemakkelijk door de wind weggeblazen, zodat u er ofwel iets op moet leggen of het beter alleen op windstille plekken kunt gebruiken. Sommige bladsoorten vergaan sneller, andere langzamer. Met hun hoge looizuurgehalte ( o.a. Quercus ) kunnen enkele soorten op den duur het bodemleven zelfs nadelig beïnvloeden. Is dat het geval, dan haalt u de bladresten in het voorjaar weer weg en brengt ze naar de composthoop.
Een uiterst dunne, maar goed dekkende laag kunt u aanbrengen met grotere bladeren, bijv. van smeerwortel, mierikswortel of rabarber. Zulke mulch vergaat natuurlijk zeer snel en moet spoedig vernieuwd worden. Niettemin blijft de aarde eronder vochtig en rijp. In het afbraakproces verbruiken de micro-organismen stikstof. Wanneer grotere hoeveelheden op teeltplaatsen worden afgebroken, is het daarom raadzaam om de verloren gegane stikstof aan te vullen door een bemesting.
Een uiterst dunne, maar goed dekkende laag kunt u aanbrengen met grotere bladeren, bijv. van smeerwortel, mierikswortel of rabarber. Zulke mulch vergaat natuurlijk zeer snel en moet spoedig vernieuwd worden. Niettemin blijft de aarde eronder vochtig en rijp. In het afbraakproces verbruiken de micro-organismen stikstof. Wanneer grotere hoeveelheden op teeltplaatsen worden afgebroken, is het daarom raadzaam om de verloren gegane stikstof aan te vullen door een bemesting.
Zeer Aanbevelenswaardig : Stro
Ook bij het sterk koolstofhoudende stro verbruiken de bodemorganismen stikstof. Voor het overige is het als mulchmateriaal en zeerste aan te bevelen. Stro heeft een erg stabiele stuctuur en vergaat ook niet zo snel. Bovendien kunt u het in dikke lagen aanbrengen, terwijl het toch lucht door laat. Met name bij aardbeien vormt stro een beproefde onder-laag die voor een evenwichtige grondvochtigheid zorgt en de vruchten tegen eventuele schimmelziekten en verontreinigingen beschermt.
Ook bij het sterk koolstofhoudende stro verbruiken de bodemorganismen stikstof. Voor het overige is het als mulchmateriaal en zeerste aan te bevelen. Stro heeft een erg stabiele stuctuur en vergaat ook niet zo snel. Bovendien kunt u het in dikke lagen aanbrengen, terwijl het toch lucht door laat. Met name bij aardbeien vormt stro een beproefde onder-laag die voor een evenwichtige grondvochtigheid zorgt en de vruchten tegen eventuele schimmelziekten en verontreinigingen beschermt.
Schorsmulch Onder Bomen & Heesters
Natuurlijk kunt u allerlei substraten oppervlakkig uitspreiden als mulchmateriaal. Speciaal daarvoor bedoeld is schorsmulch.
De slechts kort opgeslagen, niet gefermenteerde stukjes schors bevatten echter nog zoveel looizuren en andere stoffen die de groei schaden, dat ze niet geschikt zijn voor bedden met groenten, kruiden of zomerbloemen. Zelfs sommige vaste planten worden door de vrijkomende remstoffen in hun ontwikkeling gestoord. Aan de andere kant heeft schorsmulch juist dankzij deze eigenschap goede diensten bewezen bij bomen en heesters, omdat de groei van ongewenste kruiden er grotendeels mee onderdrukt kan worden.
Natuurlijk kunt u allerlei substraten oppervlakkig uitspreiden als mulchmateriaal. Speciaal daarvoor bedoeld is schorsmulch.
De slechts kort opgeslagen, niet gefermenteerde stukjes schors bevatten echter nog zoveel looizuren en andere stoffen die de groei schaden, dat ze niet geschikt zijn voor bedden met groenten, kruiden of zomerbloemen. Zelfs sommige vaste planten worden door de vrijkomende remstoffen in hun ontwikkeling gestoord. Aan de andere kant heeft schorsmulch juist dankzij deze eigenschap goede diensten bewezen bij bomen en heesters, omdat de groei van ongewenste kruiden er grotendeels mee onderdrukt kan worden.
Mulchpapier of Mulchfolie
Oppervlakte compost en mulch worden door de leek nogal eens door elkaar gehaald. Het verschil is niet groot, maar kan heel eenvoudig duidelijk gemaakt worden. Compost moet door het bed gewerkt worden en dient in de eerste plaats om dit te vitaliseren. Terwijl mulch de grond oppervlakkig moet afdekken en beschermen, dat de mulch mettertijd vergaat is slechts een bijverschijnsel. Met het inwerken van compost beoogt men dus de complete stoffenkringloop, net als in de natuur, naar de grond te verplaatsen in plaats van deze apart in composthopen te laten plaatsvinden. Daartoe wordt licht verteerd materiaal oppervlakkig ingewerkt, niet dieper dan 10 cm ( hoe zwaarder de grond, hoe oppervlak-kiger ) dat gebeurt bijvoorbeeld vaak met groenteafval.
Naar behoefte kunt u extra gesteentemeel, kalk of stikstof toevoegen.
Tijdens de omzetting wordt de grond warm en bevordert het gevormde CO2, de vegetatie. Overduidelijke nadelen : ruw weg verdeeld tuin- of keukenafval op die bedden biedt niet bepaald een mooie aanblik. En er ontstaat bijv. ook het giftige ammoniakgas ( NH3 ), waardoor stikstof verloren gaat en de plantengroei wordt geschaad. Daarom mag u na het oppervlakkig inwerken van compost niet direct weer gaan verbouwen.
Ook bij het oppervlakkig verspreiden van stalmest of compost spreekt men soms wel van mulchen op oppervlaktecompost. Hier vervagen de grenzen tussen bemesting, grondverbetering en mulching. Vast staat echter dat de grond ook door deze afdekking grotendeels de gewenste processen ondergaat. Belangrijk is wel dat de compost vooral in de zomer vochtig wordt gemaakt, omdat het anders aan de oppervlakte uitdroogt en zijn vitaliteit verliest.
Oppervlakte compost en mulch worden door de leek nogal eens door elkaar gehaald. Het verschil is niet groot, maar kan heel eenvoudig duidelijk gemaakt worden. Compost moet door het bed gewerkt worden en dient in de eerste plaats om dit te vitaliseren. Terwijl mulch de grond oppervlakkig moet afdekken en beschermen, dat de mulch mettertijd vergaat is slechts een bijverschijnsel. Met het inwerken van compost beoogt men dus de complete stoffenkringloop, net als in de natuur, naar de grond te verplaatsen in plaats van deze apart in composthopen te laten plaatsvinden. Daartoe wordt licht verteerd materiaal oppervlakkig ingewerkt, niet dieper dan 10 cm ( hoe zwaarder de grond, hoe oppervlak-kiger ) dat gebeurt bijvoorbeeld vaak met groenteafval.
Naar behoefte kunt u extra gesteentemeel, kalk of stikstof toevoegen.
Tijdens de omzetting wordt de grond warm en bevordert het gevormde CO2, de vegetatie. Overduidelijke nadelen : ruw weg verdeeld tuin- of keukenafval op die bedden biedt niet bepaald een mooie aanblik. En er ontstaat bijv. ook het giftige ammoniakgas ( NH3 ), waardoor stikstof verloren gaat en de plantengroei wordt geschaad. Daarom mag u na het oppervlakkig inwerken van compost niet direct weer gaan verbouwen.
Ook bij het oppervlakkig verspreiden van stalmest of compost spreekt men soms wel van mulchen op oppervlaktecompost. Hier vervagen de grenzen tussen bemesting, grondverbetering en mulching. Vast staat echter dat de grond ook door deze afdekking grotendeels de gewenste processen ondergaat. Belangrijk is wel dat de compost vooral in de zomer vochtig wordt gemaakt, omdat het anders aan de oppervlakte uitdroogt en zijn vitaliteit verliest.
Groenbemesting : Planten Verzorgen De Bodem
Een geliefd alternatief voor mulch is een levende deklaag : groenbemesting. De hiervoor geschikte planten zaait u op lege bedden, waar ze de grond beschermend bedekken. In vergelijking met mulch blijft de bodemvochtigheid echter niet zo effectief bewaard. In plaats daarvan werkt een groenbemesting in de eerste plaats doordat ze met haar vele wortels in de grond doordringt en deze openbreekt. Bovendien draagt de achterblijvende plantenmassa aan de humusvorming bij. En niet in de laatste plaats leveren deze resten ook nog voedingsstoffen : de positieve werking van de groenbemesting staat gelijk aan ongeveer twee kg tuincompost per vierkante meter.
Rustpauze voor de Bodem
Terwijl mulch materialen op een bepaald moment verspreid en weer weggehaald kunnen worden, dient voor een groenbe-mesting een zekere termijn ingepland te worden. In die tijd kan het geschikte gewas ontkiemen en zich dusdanig ontwikkelen dat het zijn beoogde opgave vervult, namelijk het openbreken van de grond.
Niet zelden botst dat met het tijdstip voor de hoofdcultuur. Niettemin loont het met name op intensief gebruikte bedden om de bodem nu en dan een rustpauze te gunnen en aan het begin en eind van de vegetatieperiode een gewas in te zaaien, dat eraan bijdraagt dat de grond weer gezond wordt.
Een geliefd alternatief voor mulch is een levende deklaag : groenbemesting. De hiervoor geschikte planten zaait u op lege bedden, waar ze de grond beschermend bedekken. In vergelijking met mulch blijft de bodemvochtigheid echter niet zo effectief bewaard. In plaats daarvan werkt een groenbemesting in de eerste plaats doordat ze met haar vele wortels in de grond doordringt en deze openbreekt. Bovendien draagt de achterblijvende plantenmassa aan de humusvorming bij. En niet in de laatste plaats leveren deze resten ook nog voedingsstoffen : de positieve werking van de groenbemesting staat gelijk aan ongeveer twee kg tuincompost per vierkante meter.
Rustpauze voor de Bodem
Terwijl mulch materialen op een bepaald moment verspreid en weer weggehaald kunnen worden, dient voor een groenbe-mesting een zekere termijn ingepland te worden. In die tijd kan het geschikte gewas ontkiemen en zich dusdanig ontwikkelen dat het zijn beoogde opgave vervult, namelijk het openbreken van de grond.
Niet zelden botst dat met het tijdstip voor de hoofdcultuur. Niettemin loont het met name op intensief gebruikte bedden om de bodem nu en dan een rustpauze te gunnen en aan het begin en eind van de vegetatieperiode een gewas in te zaaien, dat eraan bijdraagt dat de grond weer gezond wordt.
Welke Planten Zijn Geschikt ?
Bij de in aanmerking komende planten moet onderscheid gemaakt worden tussen winterharde en niet winterharde soorten. De eerste maken de grond ook in de koude tijd van het jaar los met hun wortels en vormen daardoor meer plantenmassa, die u later snoeit, ofwel als mulch laat liggen, als compost oppervlakkig in de grond werkt of verwijdert.
De niet winterharde soorten vriezen met de eerste vorst vanzelf dood, waarna u ze als winterse bodembedekking laat liggen. Zeer geschikt zijn de soorten uit de familie der vlinderbloemigen, de zogenaamde peulgewassen ( leguminosen ) zijn in staat om met behulp van de knolletjesbacteriën op hun wortels stikstof uit de lucht te binden en om te zetten in een voor planten bruikbare vorm. Met dit vermogen kunnen ze stikstofbemesting vervangen.
Bij de in aanmerking komende planten moet onderscheid gemaakt worden tussen winterharde en niet winterharde soorten. De eerste maken de grond ook in de koude tijd van het jaar los met hun wortels en vormen daardoor meer plantenmassa, die u later snoeit, ofwel als mulch laat liggen, als compost oppervlakkig in de grond werkt of verwijdert.
De niet winterharde soorten vriezen met de eerste vorst vanzelf dood, waarna u ze als winterse bodembedekking laat liggen. Zeer geschikt zijn de soorten uit de familie der vlinderbloemigen, de zogenaamde peulgewassen ( leguminosen ) zijn in staat om met behulp van de knolletjesbacteriën op hun wortels stikstof uit de lucht te binden en om te zetten in een voor planten bruikbare vorm. Met dit vermogen kunnen ze stikstofbemesting vervangen.
Planten voor Groenbemesting
Belangrijk : de Familierelaties
Welke soorten in het concrete geval het geschikt zijn, wordt bepaald door drie factoren : de beschikbare tijdsruimte, de werkzaamheid van de groenbemestingsgewassen en de eisen van de bodem en het klimaat. Daarnaast moet u rekening houden met de familierelaties. Want ook bij groenbemesting dient zoveel mogelijk op de vruchtwisseling gelet te worden. Wilt u bijvoorbeeld na de groenbemesting een groente uit dezelfde familie gebruiken, bijv. raap of radijs. Deze soorten kunnen namelijk ziekteverwekkers of balansver-storingen in de voedingsstofhuishouding overdragen en werken dan dus averechts. Bijzonder waardevol zijn hier zodoende gewassen die niet aan cultuurgewassen verwant zijn en daarom zonder bedenkingen aangeplant kunnen worden, zoals boekweit of phacelia.
Eigenschappen op Maat
Soorten als radijs en winterraap ontwikkelen zeer diep doordringende wortels, winterrogge bijzonder krachtige. Inkarnaat klaver vormt bovengemiddeld snel wortels en groene massa. Phacelia tooit zich met leuke blauwe bloemtrossen, die insecten, met name bijen aanlokken. Zonnebloemen zijn natuurlijk in iedere tuin een lust voor het oog wanneer men ze voldoende de tijd gunt om in bloei te komen. Spinazie en veldsla tot slot zijn bekende groenten, nadat ze hun functie als groenbemesting vervuld hebben, kunt u ze eten. En spinazie oefent met haar saponinen en slijmstoffen een bijzonder snelle en gunstige invloed op de bodemstuctuur uit.
Leuke Bloemen Mogen Blijven
Sommige soorten zijn deels voor mengcultuur geschikt en deels voor beplanting van het grondoppervlak onder bomen, niet zozeer omdat ze de grond bijzonder los maken als wel omdat ze er fraai uitzien en tevens een gezondheidsbevorderende invloed hebben op hun plantenburen hebben.
Welke soorten in het concrete geval het geschikt zijn, wordt bepaald door drie factoren : de beschikbare tijdsruimte, de werkzaamheid van de groenbemestingsgewassen en de eisen van de bodem en het klimaat. Daarnaast moet u rekening houden met de familierelaties. Want ook bij groenbemesting dient zoveel mogelijk op de vruchtwisseling gelet te worden. Wilt u bijvoorbeeld na de groenbemesting een groente uit dezelfde familie gebruiken, bijv. raap of radijs. Deze soorten kunnen namelijk ziekteverwekkers of balansver-storingen in de voedingsstofhuishouding overdragen en werken dan dus averechts. Bijzonder waardevol zijn hier zodoende gewassen die niet aan cultuurgewassen verwant zijn en daarom zonder bedenkingen aangeplant kunnen worden, zoals boekweit of phacelia.
Eigenschappen op Maat
Soorten als radijs en winterraap ontwikkelen zeer diep doordringende wortels, winterrogge bijzonder krachtige. Inkarnaat klaver vormt bovengemiddeld snel wortels en groene massa. Phacelia tooit zich met leuke blauwe bloemtrossen, die insecten, met name bijen aanlokken. Zonnebloemen zijn natuurlijk in iedere tuin een lust voor het oog wanneer men ze voldoende de tijd gunt om in bloei te komen. Spinazie en veldsla tot slot zijn bekende groenten, nadat ze hun functie als groenbemesting vervuld hebben, kunt u ze eten. En spinazie oefent met haar saponinen en slijmstoffen een bijzonder snelle en gunstige invloed op de bodemstuctuur uit.
Leuke Bloemen Mogen Blijven
Sommige soorten zijn deels voor mengcultuur geschikt en deels voor beplanting van het grondoppervlak onder bomen, niet zozeer omdat ze de grond bijzonder los maken als wel omdat ze er fraai uitzien en tevens een gezondheidsbevorderende invloed hebben op hun plantenburen hebben.
Tagetes erecta ( afrikaantje ) staat erom bekend rondwormen ( nematoden ) uit de grond te verdrijven en is daarnaast een geliefde bloeiende tuinplant.
Calendula officinalis ( goudsbloem ) werkt niet alleen in huidzalven, maar ook in de mengteelt harmoniserend.
Tropaeolum minus ( Oost Indische Kers ) is tot slot een bekende zomerbloem, die men vaak aanplant onder fruitbomen, omdat hij luizen van de bomen weghoudt.
Strikt genomen zou een groenbemesting eigenlijk gesnoeid moeten worden voordat ze in de bloei komt. In het generatieve stadium verbruikt ze immers nog meer krachten en voedingsstoffen dan anders. Zodat het bemestingseffect in zekere mate weer teniet wordt gedaan. Bij phacelia houdt men daar doorgaans geen rekening mee, de plant mag bloeien tot vreugde van de tuinier en bijen. Bij de andere soorten is het een kwestie van smaak of men ze om redenen van efficiency snoeit voordat ze op hun fraaist zijn.
Calendula officinalis ( goudsbloem ) werkt niet alleen in huidzalven, maar ook in de mengteelt harmoniserend.
Tropaeolum minus ( Oost Indische Kers ) is tot slot een bekende zomerbloem, die men vaak aanplant onder fruitbomen, omdat hij luizen van de bomen weghoudt.
Strikt genomen zou een groenbemesting eigenlijk gesnoeid moeten worden voordat ze in de bloei komt. In het generatieve stadium verbruikt ze immers nog meer krachten en voedingsstoffen dan anders. Zodat het bemestingseffect in zekere mate weer teniet wordt gedaan. Bij phacelia houdt men daar doorgaans geen rekening mee, de plant mag bloeien tot vreugde van de tuinier en bijen. Bij de andere soorten is het een kwestie van smaak of men ze om redenen van efficiency snoeit voordat ze op hun fraaist zijn.
Samengevat
Voor de mechanische bewerking van de grond staan talloze gereedschappen ter beschikking, ook elektrische.
De keuze van de bewerkingstechniek hangt af van zowel de eigenschappen van de grond en de tijd van het jaar als het geplande cultuurgewas.
Omgespit wordt voornamelijk op zware grond, op lichtere, zandige grond volstaat los maken.
Vooral in de zomer en winter is bij veel gewassen een bodembedekking ( mulch ) zinvol. Geschikt daarvoor zijn verschillende materialen met uiteenlopende eigenschappen.
Ook door het inzaaien van een groenbemestingsgewas wordt kale grond bedekt, tegelijkertijd maken de wortels de grond los en verrijken deze met organische materiaal.
Voor de mechanische bewerking van de grond staan talloze gereedschappen ter beschikking, ook elektrische.
De keuze van de bewerkingstechniek hangt af van zowel de eigenschappen van de grond en de tijd van het jaar als het geplande cultuurgewas.
Omgespit wordt voornamelijk op zware grond, op lichtere, zandige grond volstaat los maken.
Vooral in de zomer en winter is bij veel gewassen een bodembedekking ( mulch ) zinvol. Geschikt daarvoor zijn verschillende materialen met uiteenlopende eigenschappen.
Ook door het inzaaien van een groenbemestingsgewas wordt kale grond bedekt, tegelijkertijd maken de wortels de grond los en verrijken deze met organische materiaal.
|
|
Einde.