Menu
PLAGEN & ZIEKTEN
Als er zich bij de planten problemen voordoen stel dan aan de hand van de afbeeldingen vast wat er de oorzaak van is en tref dan de daar aanbevolen maatregelen.
Dit hoofdstuk kan je behulpzaam zijn bij het herkennen en bestrijden van plagen, ziekten en fysiologische afwijkingen ( optredend wanneer de groeiomstandigheden niet voldoen aan de eisen van de plant ). Veel narigheid kan worden voorkomen door de planten goed te verzorgen en ze onder de juiste omstandigheden te laten opgroeien. Daardoor krijgt men sterke planten die weinig vatbaar zijn voor aan-tastingen. Bekijk al je planten steeds nauwlettend en neem direct maatregelen zodra je merkt dat er iets mis is. Ga alleen in uiterste noodzaak tot bestrijding met chemische middelen over, volg bij de toepassing ervan stipt de voorschriften en gebruik bij voorkeur een middel dat alleen het ( de ) te bestrijden insect ( schimmel ) doodt. |
Bladluizen
Waardplanten Bijna elke plant zowel buiten als binnen of onder glas. Symptomen Op bladeren, scheuttoppen en bloemknoppen kolonies kleine zwarte, groene, roze, rode, gele of gevlekte beestjes met lange poten, meestal zonder vleugels, maar soms met enkele gevleugelde er tussen. Gevaarlijke Periode Buiten van voorjaar t'/m nazomer, onder glas het gehele jaar. |
Bestrijding
Op gewassen, zoals bomen en heesters, waar bladluizen niet direct schade veroorzaken of wanneer er lieveheersbeestjes, zweefvliegen, gaasvliegen en hun larven tussen de luizenkolonies worden aangetroffen is bestrijding niet nodig. Bij groentegewassen en sierplanten of daar waar hinder wordt ondervonden van de kleverige uitscheiding van de luizen, de zogenaamde honingdauw, zal ingrijpen soms nodig zijn. Zo wel buiten als in de kas en in huis kan dan worden gespoten met Pirimicarb. In de kas kan ook een ruimtebeschandeling worden uitgevoerd met Pirimicarbrookontwikkelaar of Pirimicarb spuitbus. Dit middel kan ook op groente- en fruitgewassen worden toegepast.
Op gewassen, zoals bomen en heesters, waar bladluizen niet direct schade veroorzaken of wanneer er lieveheersbeestjes, zweefvliegen, gaasvliegen en hun larven tussen de luizenkolonies worden aangetroffen is bestrijding niet nodig. Bij groentegewassen en sierplanten of daar waar hinder wordt ondervonden van de kleverige uitscheiding van de luizen, de zogenaamde honingdauw, zal ingrijpen soms nodig zijn. Zo wel buiten als in de kas en in huis kan dan worden gespoten met Pirimicarb. In de kas kan ook een ruimtebeschandeling worden uitgevoerd met Pirimicarbrookontwikkelaar of Pirimicarb spuitbus. Dit middel kan ook op groente- en fruitgewassen worden toegepast.
Dop- & Schildluizen
Waardplanten Allerlei planten, in het bijzonder varens, perzik- en pruimebomen, dieffenbachia, palmen en vele andere sierplanten. Vooral onder glas. Symptomen Platte of bolvormige bruine schildjes, meestal aan de onderzijde van de bladeren langs de nerven, ook wel op stengels en takken. Ze scheiden een kleverige vloeistof ( honingdauw ) af. Gevaarlijke Periode Buiten van laat voorjaar tot nazomer. Onder glas, vooral verwarmde kas, het gehele jaar. |
Bestrijding
Wanneer er nog maar enkele schildjes zijn dan kan men deze voorzichtig van de planten afwrijven of ze aanstippen met een penseel met spiritus.
Is de gehele plant er al mee bezet of betreft het een plant met bladscheden, dan zal je een bespuiting moet uitvoeren met Undeen. Controleer nadien de planten regelmatig.
Wanneer er nog maar enkele schildjes zijn dan kan men deze voorzichtig van de planten afwrijven of ze aanstippen met een penseel met spiritus.
Is de gehele plant er al mee bezet of betreft het een plant met bladscheden, dan zal je een bespuiting moet uitvoeren met Undeen. Controleer nadien de planten regelmatig.
Witte Vlieg
Waardplanten Vele, zowel buiten als onder glas. Onder glas behoort dit insect tot de meest hinderlijke. Symptomen Aan de onderkant van het blad kleine witte motluizen, die bij aanraking van de plant opvliegen, en ook de groene larven. Gevaarlijke Periode Buiten van mei t/m oktober. Onder glas, vooral verwarmde kassen, het gehele jaar. Bestrijding Moeilijk, in kas kan men gebruik maken van dichloorvos of rotenon. |
Wolluizen
Waardplanten Vele kas- en kamerplanten, vooral succulenten, druif, citrus, coleus, hippecastrum en orchideeën. Symptomen Kleine roze luizen, overdekt met witte, wolachtige wasdraden, watachtige waspropjes waarin de eieren worden afgezet. Gevaarlijke Periode Binnen het gehele jaar, buiten in het groeiseizoen. |
Bestrijding
Stip de waspropjes aan met zeepspiritus en verwijder met het penseel gelijktijdig de volwassen luizen.
Eventueel spuiten met Undeen.
Stip de waspropjes aan met zeepspiritus en verwijder met het penseel gelijktijdig de volwassen luizen.
Eventueel spuiten met Undeen.
Gevaarlijke Periode
Buiten tijdens het groeiseizoen, onder glas het gehele jaar.
Bestrijding
Wanneer ze schadelijk zijn, dus niet op bomen en heesters, de rupsen wegvangen.
Koolgewassen tijdens de vlucht van vlinders ( koolwitje ) dagelijks controleren.
Buiten tijdens het groeiseizoen, onder glas het gehele jaar.
Bestrijding
Wanneer ze schadelijk zijn, dus niet op bomen en heesters, de rupsen wegvangen.
Koolgewassen tijdens de vlucht van vlinders ( koolwitje ) dagelijks controleren.
Oorworm
Waardplaatsen Clematis, Dahlia's en vele andere planten. Symptomen Onregelmatige, hoekige gaatjes in bladeren en bloembladen. Gevaarlijke Periode Van mei t/m oktober Bestrijding Zet tussen de planten stokken met daarop een omgekeerd bloempotje of busje, gevuld met droog gras of iets dergelijks. Loop 's morgens de busjes langs, klop de inhoud eruit en vernietig de oorwormen die er uitkomen kruipen. Zet geen holle stokken bij Dahlia's als steun. |
Bessenbladwesp
Waardplanten Vooral kruisbes, maar ook rode bes. Symptomen Lichtgroene, zwart gespikkelde bastaarsrups vreten eerst ronde gaatjes, later het gehele blad tussen de nerven weg. Aantasting begint middenin de heester. Gevaarlijke Periode April t/m Augustus Bestrijding Zodra vreterij wordt waargenomen rupsen wegvangen of spuiten met Para Deril of Nexion-vloeibaar. |
Lapsnuittor
Waardplanten Rhododendron, Primula, Cyclaam, Clematis, Druif en vele andere planten. Symptomen 's Nachts worden kleine onregelmatige stukken uit de bladranden gevreten. Gevaarlijke Periode Buiten voorjaar en zomer, onder glas het gehele jaar. Bestrijding Verwijder alle afval uit de buurt van de planten. Leg plankjes neer en controleer dagelijks of zich hieronder kevers bevinden. |
Slakken ( huis- & naakt- )
Waarplanten Tulpen, Lelies, Lathyrus, Sla, Hosta en verder alle planten met zacht blad Symptomen Er worden onregelmatige gaten uit de bladeren gevreten, slijmsporen aanwezig. Gevaarlijke Periode Juli t/m Oktober Bestrijding Zorg dat de slakken geen schuilplaats kunnen vinden, ruim afval op, houd graskanten kort en verwijder ongewenste kruiden. Houd de grondoppervlak droog en breng mest of compost niet te dik op. Strooi eventueel wat slakkenkorrels uit. |
Hagelschotziekte
Waardplanten Pruimen, Kersen, Perzik, Sierkers en Prunus. Symptomen In de bladeren eerst bruine, ronde plekjes, deze vallen later eruit, waardoor gaatjes ontstaan. Gevaarlijke Periode Groeiseizoen Bestrijding Geef de bomen ieder jaar een goede, juiste bemesting en voldoende water. Spuit eventueel met spuitzwavel. |
Wants
Waardplanten Appels, bessen, bonen, dahlia's, buddleja, hydrangea, chrysanten en vele andere planten. Symptomen Vooral in jonge bladeren onregelmatige, hoekige gaatjes, bladeren enigszins misvormd. Gevaarlijke Periode April t/m Augustus Bestrijding Houd de tuin vrij van ongewenste kruiden en verwijder afval en dergelijke. |
Bladrolrups
Waardplanten Heesters, bomen, rozen en kruidachtige planten, vooral chrysanten, helenium, phlox en diverse kas- en kamerplanten. Symptomen Bladeren, vooral in de scheuttoppen, samengesponnen, gaatjes in het bladmoes. Bij aanraking van de opgerolde bladeren meestal een vlug bewegende rups zichtbaar. Gevaarlijke Periode Buiten van mei t/m juni, onder glas gehele jaar. Bestrijding Knip de aangetaste delen weg en vernietig ze. |
Aardvlooi
Waardplanten Koolsoorten, radijs, koolraap, muurbloemen en verder alle kruisbloemige gewassen. Symptomen In de kiemlobben en -blaadjes worden kleine ronde, zogenaamde ventergaatjes gevreten. Gevaarlijke Periode Vooral tijdens droog weer in Mei. Bestrijding Tuinhygiëne zal een aantasting enigszins tegengaan. Vangen door een plank, besmeerd met lijm, op geringe hoogte boven de plantjes heen en weer bewegen. |
Verkleurde Bladeren
Bladvlekkenziekte Waardplanten Bijna alle planten. Symptomen Schimmels kunnen zwarte, bruine, rode, gele of lichte, regelmatige of onregelmatige, ronde, ovale of door de nerven begrensde vlekken veroorzaken. Bij schimmelaantasting vaak zwarte puntjes ( sporenhoopjes ) op de vlekken aanwezig. Door slechte bodemomstandigheden kunnen vooral bij bomen en heesters, zoals rozen, rhododendron en peren kleine zwartgrijze of purperachtige vlekjes optreden. |
Bij weer andere planten lichtbruine, meestal verdorrende vlekken of bladranden. Dit soort verschijnselen treedt ook op wanneer planten tijdelijk aan een te hoge temperatuur zijn blootgesteld.
Gevaarlijke Periode
Groeiseizoen
Bestrijding
Bij schimmelaantasting zieke delen verwijderen en verbranden. Eventueel spuiten met een schimmelbestrijdingsmiddel.
In andere gevallen de groeiomstandigheden verbeteren, dus zo nodig bemesten, gieten, of de afwatering verbeteren.
Bij overmatige zonneschijn planten afschermen.
Gevaarlijke Periode
Groeiseizoen
Bestrijding
Bij schimmelaantasting zieke delen verwijderen en verbranden. Eventueel spuiten met een schimmelbestrijdingsmiddel.
In andere gevallen de groeiomstandigheden verbeteren, dus zo nodig bemesten, gieten, of de afwatering verbeteren.
Bij overmatige zonneschijn planten afschermen.
Schurft
Waardplanten Appels, ook sierappels, peren en pyracantha. Symptomen Op de bladeren olijfgroene schimmelvlekken; deze bladeren vallen voortijdig af. Gevaarlijke Periode Gehele groeiseizoen Bestrijding Hark afgevallen blad bijeen en verbrand het. Ter voorkoming regelmatig spuiten met 150 gram captan in 100 liter water. Te beginnen wanneer bladdelen zichtbaar zijn. |
Roest
Waardplanten Vele gewassen, in het bijzonder rozen, leeuwebekken, stokrozen, geraniums, duizendschoon, munt, chrysanten en pruimen. Symptomen |Bruine, oranje, gele of geelwitte sporenhoopjes op boven- of onderkant van de bladeren, op stengels en soms op bloemen en vruchten. Gevaarlijke Periode Afhankelijk van plante- en roestsoort : bij stokrozen, geraniums en munt het gehele groeiseizoen, bij rozen en pruimen in de nazomer, bij duizendschoon in het najaar. Bestrijding Verwijder en verbrand aangetaste plantendelen. Onder glas luchtvochtigheid verlagen door veel te luchten en oppassen voor tocht. Koop wanneer ze te verkrijgen zijn, zoals bij leeuwebekken, zaden en planten van roestresistente rassen. |
Virus
Waardplanten Vele planten, waaronder camelia, narcis, lelie, roos, framboos en tomaat. Symptomen Afhankelijk van virussoort lichte of donkere strepen, banden, kringen of andere vlekken, al dan niet door de nerven begrensd. Gevaarlijke Periode Groeiseizoen Bestrijding Verwijder en verbrand aangetaste planten. Neem stekken van gezonde planten. Tijdens werkzaamheden, zoals het dieven van tomaten, eerst de gehele groene, gewone planten behandelen en daarna pas de afwijkende. |
Grauwe Schimmel
Waardplanten Komt bij alle planten voor Symptomen Op de bladeren een grijsbruine schimmelpluis Gevaarlijke Periode Groeiseizoen Bestrijding Verwijder en verbrand aangetaste delen. Houd de luchtvochtigheid in de kas laag door luchten en eventueel door stoken. Pluk regelmatig uitgebloeide bloemen af en verwijder alle dode plantendelen. |
Spint
Waardplanten Vele kas- en kamerplanten, maar in de zomer ook planten buiten. Fuchsia's, rozen, perziken, komkommers, dahlia's, violen en aardbeien zijn bijzonder gevoelig. Symptomen De bladeren zijn eerst fijn gespikkeld en worden later geel of bronsgeel en verdorren voortijdig. Ernstige aangetaste planten zijn overdekt met een fijn spinsel. Gevaarlijke Periode Onder glas bijna het gehele jaar; buiten van juni t/m augustus. Spint treedt vooral op in droge omgeving |
Bestrijding
Houd de luchtvochtigheid in de kas of kamer voldoende hoog en besproei de planten zonodig met water. Bij planten met hard blad,
zoals rozen, kan men de spint van de planten spuiten met een harde waterstraal die op de onderkant van de bladeren wordt gericht. In de kas kan men roofmijten inzetten.
Deze houden de spintpopulatie op een zodanig niveau dat ze geen kwaad meer doen. Eventueel spuiten met Diazinon of een ander spuitdodend middel.
Houd de luchtvochtigheid in de kas of kamer voldoende hoog en besproei de planten zonodig met water. Bij planten met hard blad,
zoals rozen, kan men de spint van de planten spuiten met een harde waterstraal die op de onderkant van de bladeren wordt gericht. In de kas kan men roofmijten inzetten.
Deze houden de spintpopulatie op een zodanig niveau dat ze geen kwaad meer doen. Eventueel spuiten met Diazinon of een ander spuitdodend middel.
Witte Roest
Waardplanten Aubierta, Arabis, Ramenas, Schorseneer en andere kruisbloemige planten. Symptomen Blazen gevuld met witte en vaak glinsterende sporen verschijnen op bladeren en stengels. Gevaarlijke Periode Het gehele groeiseizoen Bestrijding Verwijder en verbrand aangetaste planten en/of plantendelen. |
Meeldauw
Waardplanten Vele planten, vooral begonia's, rozen, appels en aardbeien. Symptomen Op bladeren, stengels, takjes, knoppen en bloemen een wit, poederachtig schimmelpluis. Bij aardbeien zijn de bladeren naar boven omgekruld, onderzijde paarsrood. Gevaarlijke Periode Van vroeg voorjaar tot in de herfst Bestrijding Knip aangetaste delen weg en verbrand deze. |
Schuimbeestje
Waardplanten Lavendel, margrieten, rozen, guldenroede, herfstasters en vele andere planten. Symptomen Schuimvlokjes, waarin roze insecten, veel al in de oksels van de bladeren. Gevaarlijke Periode Juni en Juli Bestrijding Spuit de vlokjes van de planten af met een krachtige waterstraal en dood de insecten. Spuit eventueel met Diazinon. |
Plagen & Ziekten vervolg zie P & Z 2.