Menu
HEIDEPLANTEN
Heideplanten behoren tot de gemakkelijkste tuingewassen. Sommige bloeien in de zomer, andere in de winter en er zijn er, waarvan het loof prachtige kleuren vertoont als het gaat vriezen.
Heidesoorten komen het best tegemoet aan de wensen van diegenen, die een tuin willen waaraan weinig zorg hoeft te worden besteed en die toch het hele jaar kleurig is. Ze bieden de verkwikking van het heidelandschap en tegelijkertijd de verfijning van veredelde tuinplanten; bovendien zijn ze gemakkelijk te vermeerderen. Er zijn ongeveer 630 heidesoorten op de wereld, waarvan er ruim 600 uitsluitend in Zuid Afrika groeien. Er zijn evenwel nog genoeg soorten die in Europa gedijen; ze behoren alle tot één van de drie geslachten Calluna, Erica en Daboecia. Heidesoorten worden globaal ingedeeld naar hun bloeitijd, een aantal in zomer en herfst, de rest in winter en voorjaar. De in zomer en herfst bloeiende soorten verdragen meestal geen kalk in de bodem. Naar hoogte kunnen de planten worden onderscheiden in boomheide, bij ons overigens niet hoger dan ongeveer 150 cm, en de rest variërend van speldenkussenmaat tot een meter. |
Boomheide is waardevol voor het aanbrengen van verticale lijnen in een anders vlak aandoend geheel. Echte heidetuinen hebben hulpmiddelen nodig om reliëf te krijgen. Hellingen, taluds en rots-stenen kunnen dienst doen, maar het beste werkt een verantwoorde toevoeging van andere siergewassen. De geijkte aanvulling met dwergconiferen schept vaak niet genoeg contrasten.
Er zijn veel andere heesters die een goede vulling zijn, vooral Rhododendrons. Voor de jonge heideplanten uitgegroeid zijn, kunnen in de ruimten er tussen zelfs eenjarige planten worden toegepast. Het is ook aan te bevelen verscheidene exemplaren van één soort in een groepje bij elkaar te plaatsen. Dit verbetert in een grote tuin de onderlinge verhoudingen. Zelfs in een klein tuintje kunnen alleenstaande planten er wat schriel uitzien, daarom is een groepje van drie wel het minst, maar zes is nog beter.
Heideplanten kunnen ook heesterborders, gemengde borders of rotstuinen verfraaien. Verdorde bloeiwijzen van in de zomer en najaar bloeiende soorten kunnen in de winterzon even mooi stralen als de bloemen tevoren hebben gedaan. Bepaalde variëteiten van Erica vagans doen het prachtig, maar ook Erica ciliaris 'Maweana', daboecia-hybriden en enkele variëteiten van Erica cinerea en Erica terminalis zijn mooi. Ook het loof van veel zomerbloeiers, vooral Calluna, levert in de winter opnieuw een fraai aanblik.
Er zijn veel andere heesters die een goede vulling zijn, vooral Rhododendrons. Voor de jonge heideplanten uitgegroeid zijn, kunnen in de ruimten er tussen zelfs eenjarige planten worden toegepast. Het is ook aan te bevelen verscheidene exemplaren van één soort in een groepje bij elkaar te plaatsen. Dit verbetert in een grote tuin de onderlinge verhoudingen. Zelfs in een klein tuintje kunnen alleenstaande planten er wat schriel uitzien, daarom is een groepje van drie wel het minst, maar zes is nog beter.
Heideplanten kunnen ook heesterborders, gemengde borders of rotstuinen verfraaien. Verdorde bloeiwijzen van in de zomer en najaar bloeiende soorten kunnen in de winterzon even mooi stralen als de bloemen tevoren hebben gedaan. Bepaalde variëteiten van Erica vagans doen het prachtig, maar ook Erica ciliaris 'Maweana', daboecia-hybriden en enkele variëteiten van Erica cinerea en Erica terminalis zijn mooi. Ook het loof van veel zomerbloeiers, vooral Calluna, levert in de winter opnieuw een fraai aanblik.
Calluna
De mooie plant van de heidevelden, gewoonlijk struik- of bezemheide genoemd. Het is in Nederland algemeen en is goed winterhard. Calluna bloeit tot 30 cm lange aren, voornamelijk in augustus en september. De kleur is wit of rood, purper en roze in verschillende tinten. Het geslacht omvat maar één soort. Calluna vulgaris, waarvan veel benaamde variëteiten bestaan, uiteenlopend van gedrongen spelden-kussens tot 75 cm hoge planten. Veel van de nieuwe variëteiten hebben loof in opmerkelijke tinten rood, geel, oranje en bronskleur. Calluna groeit niet in grond die kalk bevat. Daboecia Daboecia cantabrica ( Ierse Heide ) heeft van alle heideplanten de grootste bloemen met een doorsnede van ongeveer 1 cm. Ze zijn wit, roze, karmozijn of purper en bloeien van juni tot de herfst. De uitgebloeide bloemen vallen af. De donkergroene blaadjes hebben een zilverachtige onderkant, de hoogte loopt van 15 t/m 70 cm. Daboecia verdraagt geen kalkhoudende grond en moet op onbeschutte plaatsen tegen de vorst worden beschermd, maar de hybride Daboecia cantabrica x azorica 'William Buchanan' is sterker en bloeit ook langer. |
Erica ( zomerbloeiers )
Erica ciliaris ( Wimperheide ) is een decoratieve, langbloeiende heideplant die kleur, hoofdzakelijk wit en roze, levert van juli tot in de winter. De planten kunnen niet echt winterhard worden genoemd. De meeste variëteiten zijn ongeveer 30 cm hoog en 20 cm breed. Willen ze goed gedijen, dan hebben ze zure grond nodig. Erica cinerea ( Grauwe Dopheide ) zier er van alle heideplanten het levendigst uit met bloemen in kleuren van bleekroze via alle rode tinten tot donkerpaars. Alle variëteiten bloeien rijk van juni tot augustus, sommige tot in de herfst, maar de standplaats mag niet te koud zijn, want echt winterhard zijn ze niet. Hoogte en breedte variëren van 15 t/m 50 cm. Erica tetralix ( Dopheide ). Door het zilvergrijze loof een aardige plant met roze of witte bloempjes van eind juni tot augustus. Sterke, winterharde planten met een hoogte en breedte van 20 t/m 30 cm. |
Erica vagans ( Zwerfheide ).
Een tot 80 cm hoge en 150 cm brede struik, soms met lange, dikke bloemtrossen, vooral in het begin.
De plant verdraagt iets kalk en flink wat vorst, de purperen, roze en witte bloemen bloeien van juli tot in de winter.
Erica ( winter- en voorjaarsbloeiers )
De onderstaande soorten groeien ook in kalkhoudende grond.
Een tot 80 cm hoge en 150 cm brede struik, soms met lange, dikke bloemtrossen, vooral in het begin.
De plant verdraagt iets kalk en flink wat vorst, de purperen, roze en witte bloemen bloeien van juli tot in de winter.
Erica ( winter- en voorjaarsbloeiers )
De onderstaande soorten groeien ook in kalkhoudende grond.
Erica carnea ( Winterheide ).
Een van de meest gebruikte heideplanten, een uitstekende bodembedekker en goed winterhard. Het lichtgroene of heldergele loof ziet er in de zomer aantrekkelijk uit; de rode, roze of witte bloempjes ontluiken tussen oktober en februari. Alle variëteiten zijn in februari - maart het mooist en de bloei duurt dan nog tot mei. Hoogte en breedte belopen 15 t/m 30 cm. |
Erica x darleyensis ( Winterheide )
Een tamelijk hoog groeiende heidesoort, tot ongeveer 40 cm, waarvan de bloei in december begint en tot de voorzomer duurt. De purperen, roze of witte bloempjes zijn in maart en april het mooist, de bloeiwijzen kunnen 15 cm lang en heel sierlijk zijn. Erica arborea ( Boomheide ) Is de hoogste van de heideplanten, op een warme plaats tot 150 cm. De witte bloempjes verschijnen van maart tot juni, deze heide is niet winterhard. Erica terminalis ( Corsicaanse heide ) is een boomheide die wat kalk in de grond verdraagt en tot 80 cm hoog kan worden. De roze of purperen bloempjes bloeien vanaf juni tot in de winter en hebben als ze verdord zijn in de winter nog een warme roodbruine gloed. |